ZUS nie może odmówić wypłaty odszkodowania za śmierć pracownika w wypadku przy pracy, nawet gdy był on nietrzeźwy

Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego (sygn. akt. II UK 75/10) . W imieniu małoletniego syna matka wystąpiła do ZUS o wypłatę odszkodowania za śmierć ojca w wypadku przy pracy. ZUS jednak odmówił ze względu na stan nietrzeźwości ofiary wypadku.

Prawie trzy lata temu, 11 grudnia 2007 r., Jarosław M. (ojciec małoletniego) oraz Piotr K. zostali oddelegowani do jednego z zakładów spółki. Wyjechali tego samego dnia około godz. 14 samochodem służbowym. O godz. 21 zatrzymali się na nocleg w hotelu; poszli na kolację, do której spożyli po trzy piwa.

Następnego dnia wyruszyli jeszcze przed świtem i po przejechaniu kilku kilometrów (około godziny 3.25) prowadzony przez Jarosława M. samochód osobowy zderzył się czołowo z ciężarówką. W wyniku zderzenia poniósł on śmierć na miejscu. Po badaniach okazało się jednak, że w chwili zderzenia był w stanie nietrzeźwości.

Na tej podstawie ZUS odmówił wypłaty świadczenia, gdyż jego zdaniem stan nietrzeźwości pracownika spowodował zerwanie więzi z pracą. Chociaż był on w podróży służbowej, nie można uznać tego zdarzenia za wypadek przy pracy.

Zarówno sąd rejonowy, jak i okręgowy, które zajmowały się odwołaniem rodziny, stwierdziły jednak, że odszkodowanie się należy.

Zdaniem sędziów tuż przed wyruszeniem w dalszą drogę Jarosław M. nie wykonywał żadnych czynności, które byłyby sprzeczne z powierzonymi mu zadaniami. Osoby mające z nim kontakt przed wypadkiem nie dostrzegły w jego zachowaniu nieprawidłowości świadczących, że miał w tym czasie upośledzoną lub wyłączoną sprawność psychofizyczną. Pracownik nie spożywał alkoholu bezpośrednio przed rozpoczęciem jazdy, lecz zrobił to wcześniej, przed pójściem spać około godziny 23. W tej sytuacji mógł pozostawać w nieświadomości swojego stanu nietrzeźwości.

Także Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną ZUS. Sędziowie stwierdzili, że w chwili wypadku Jarosław M. faktycznie świadczył pracę i wykonywał ją w sposób prawidłowy, a jego nietrzeźwość nie miała żadnego wpływu na jego zdolność do pracy. Mężczyzna pomimo obiektywnego stanu nietrzeźwości był gotowy do świadczenia pracy, zdolny ją świadczyć i w chwili zdarzenia pracę tę świadczył. Dlatego też brak podstaw do stwierdzenia, że zmarły nie pozostawał w dyspozycji pracodawcy i w związku z tym związek z pracą został zerwany.

Poza tym SN uznał, że przyczynienie się pracownika będącego w stanie nietrzeźwości do wypadku przy pracy nie ma wpływu na uprawnienia członków jego rodziny w razie jego śmierci, która nastąpiła w wyniku tego wypadku. Nawet mimo znacznego stopnia przyczynienia się pracownika zachowują oni prawo do świadczeń z ustawy wypadkowej, jest ich pozbawiony tylko sam pracownik.