SAMOUCZEK PRACODAWCY ID 1

(6930 wszystkich słów w tym tekście.)
(16907 raz(y) oglądano.) [1]

<u>Wybrane zagadnienia z zakresu bhp i prawa pracy</u>
Spis treści: aktualizowane: 21.05.2014 Na bieżąco pracujemy nad aktualizacją serwisu, z uwagi na ciągłe wprowadzanie przez ustawodawcę poprawek i zmian do wydanych już aktów prawnych

1. Badania lekarskie profilaktyczne [2]
2. Pomiary czynników szkodliwych [3]
3. Wypadki przy pracy [4]
4. Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych [5]
5. Rodzaje wypadków przy pracy [6]
6. Postępowanie powypadkowe [7]
7. Rejestracja wypadków [8]
8. Choroby zawodowe [9]
9. Młodociani [10]
10. Teren zakładu pracy [11]
11. Kobiety [12]
12. Posiłki profilaktyczne i napoje [13]
13. Napoje [14]
14. Podstawowe wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy dla budynków [15]
15. Środki ochrony indywidualnej [16]

1. Badania lekarskie profilaktyczne
badaniom lekarskim profilaktycznym (badania wstępne, okresowe i kontrolne) podlegają wszyscy pracownicy,
– badanie profilaktyczne kończy się orzeczeniem lekarskim, stwierdzającym brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku lub stwierdzającym przeciwwskazania,
– badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania, wydanego przez pracodawcę,
– pracodawca przechowuje orzeczenia lekarskie, zawierające wyniki badań profilaktycznych, zgodnie z wymaganiami dokumentacji osobowej.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. W sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332).
Wyświetl Rozporządzenie

2.Pomiary czynników szkodliwych
–pracodawca jest zobowiązany przeprowadzać na swój koszt badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom,
–badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia przeprowadza się co 2 lata, raz w roku lub co 6 miesięcy w zależności od stopnia stężenia lub natężenia tych czynników,
–badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy, mogą być wykonywane przez laboratoria:
- Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
- jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy,
- akredytowane zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji,
- upoważnione przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i opieki Społecznej z dnia 9 lipca 1996r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 86, poz. 394)
Wyświetl Rozporządzenie

3. Wypadki przy pracy
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: :
–podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych,
–podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia,
– w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy, w drodze miedzy siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku, wynikającego ze stosunku pracy.
USTAWA z dnia 30 października 2002 r.o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. (Dz. U. Nr 199, poz. 1673)

4. Świadczenia z. tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:
1) "zasiłek chorobowy" - dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
2) "świadczenie rehabilitacyjne" - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy;
3) "zasiłek wyrównawczy" - dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
4) "jednorazowe odszkodowanie" - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
5) "jednorazowe odszkodowanie" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
6) "renta z tytułu niezdolności do pracy" - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
7) "renta szkoleniowa" - dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
8) "renta rodzinna" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
9) "dodatek do renty rodzinnej" - dla sieroty zupełnej;
10) dodatek pielęgnacyjny;
11) pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.

USTAWA z dnia 30 października 2002 r.
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
(Dz. U. Nr 199, poz. 1673)

–wypadek śmiertelny - wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć na miejscu wypadku lub w okresie 6 miesięcy od chwili wypadku,
–wypadek ciężki - wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, a mianowicie: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia lub inne uszkodzenia ciała, albo rozstrój zdrowia naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu; trwała choroba psychiczna, trwała lub znaczna niezdolność do pracy w zawodzie lub trwałe poważne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
–wypadek zbiorowy - wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
USTAWA z dnia 30 października 2002 r.o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. (Dz. U. Nr 199, poz. 1673)

–miejsce wypadku pracodawca obowiązany jest zabezpieczyć do czasu ustalenia jego okoliczności i przyczyn.
–okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy bada zespól powypadkowy,
–zespół powypadkowy sporządza protokół nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku.
–protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca, nie później jednak niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia.
–protokół powypadkowy z załącznikami przechowuje się w aktach zakładu przez 10 lat.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy /Dz. U. NR.115,poz.744/
Wyświetl Rozporządzenie

7. Rejestracja wypadków
Zakład pracy obowiązany jest prowadzić rejestr wypadków.
Rejestr wypadków powinien zawierać:
- imię i nazwisko poszkodowanego,
- miejsce i datę wypadku,
- skutki, datę sporządzenia protokołu powypadkowego,
- stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy, krótki opis okoliczności wypadku,
- datę przekazania wniosku do ZUS,
- informację o wypłaconych świadczeniach lub o przyczynach pozbawienia tych świadczeń
oraz
- inne okoliczności wypadku, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe,
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy Dz. U.Nr. 115,poz.744/ .
Wyświetl Rozporządzenie

8.Choroby zawodowe

- choroby zawodowe są to choroby określone w wykazie chorób zawodowych,przy zgłaszaniu podejrzenia, rozpoznawaniu i stwierdzaniu chorób zawodowych uwzględnia się choroby ujęte w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanymi dalej "narażeniem zawodowym". ;
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej u pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową, dokonuje:
1) pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową;
2) lekarz, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie choroby zawodowej u pracownika.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może również dokonać:
1) pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną;.
2) lekarz stomatolog, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie wystąpienia u pacjenta choroby zawodowej;.
3) lekarz weterynarii, który podczas wykonywania zawodu stwierdził u pracownika mającego kontakt z chorymi zwierzętami objawy mogące nasuwać podejrzenie choroby zawodowej.
Lekarz,wydaje orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego.
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach. (Dz. U. Nr 132, poz. 1115)
Wyświetl Rozporządzenie

9. Młodociani

–pracodawca zatrudniający młodocianych przy niektórych rodzajach prac wzbronionych (w celu przygotowania zawodowego) jest zobowiązany zapewnić szczególną ochronę zdrowia młodocianych, a w szczególności:
–organizować prace i zajęcia młodocianych w taki sposób, by na terenie zakładu pracy znajdowali się zawsze pod opieką wyznaczonej w tym celu osoby;
–organizować przerwy w pracy młodocianych dla ich odpoczynku, w pomieszczeniach izolowanych od czynników uciążliwych występujących na danym stanowisku pracy,
– przestrzegać stosowania przez młodocianych właściwej odzieży ochronnej i sprzętu ochrony osobistej oraz instruować młodocianych z zakresu prawidłowego użycia i konserwach sprzętu;
–pracodawca, na podstawie wykazu prac wzbronionych młodocianym, określa wykaz stanowisk pracy i rodzaje prac wzbronionych młodocianym oraz wykaz stanowisk pracy i prac dozwolonych w celu odbycia przygotowania zawodowego;
–wykaz, o którym mowa wyżej, powinien znajdować się w widocznym miejscu w każdej jednostce organizacyjnej zakładu zatrudniającej młodocianych;
–zabronione jest zatrudnianie młodocianych przy pracach wymienionych w wykazie prac wzbronionych młodocianym,
–dozwolone jest zatrudnianie młodocianych powyżej 16 lat przy pracach wzbronionych, w celu przygotowania zawodowego. Powinno się ono odbywać pod nadzorem nauczycieli zawodu, instruktorów praktycznej nauki zawodu lub innych osób uprawnionych do prowadzenia praktycznej nauki zawodu,
–zatrudnianie młodocianych nie może mieć charakteru pracy stałej, lecz powinno się ograniczać do zaznajamiania młodocianych z podstawowymi czynnościami, niezbędnymi do wykonywania zawodu,
–czas zatrudniania młodocianych przy pracach wzbronionych powinien być odnotowany w dokumentacji praktycznej nauki zawodu.
(Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 grudniu 1990 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym (Dz. U. Nr 85, poz. 500 z późn. zm.)).
Wyświetl Rozporządzenie [17]

Zmiana Rozporządzenia

10. Teren zakładu pracy

Miejsca w zakładzie pracy, w których występują zagrożenia dla pracowników, powinny być:
–oznakowane widocznymi barwami i/lub znakami bezpieczeństwa, zgodnie z Polskimi Normami. Znaki bezpieczeństwa powinny być umieszczone odpowiednio do linii wzroku - w miejscu lub w najbliższym otoczeniu określonego zagrożenia, a w przypadku ogólnego zagrożenia - przy wejściu na teren, gdzie występuje takie zagrożenie,
–wyłączone z użytkowania poprzez ich odpowiednie wygrodzenie lub w inny sposób, jeśli oznakowanie barwami i/lub znakami bezpieczeństwa nie jest wystarczające dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika,
–zamknięte odpowiednimi pokrywami w przypadku otworów i zagłębień lub jeśli jest to niemożliwe - właściwie ogrodzone i oznakowane,
–pomalowane barwami bezpieczeństwa (zgodnie z Polskimi Normami), jeżeli występują na przejściach zagrażających potknięciem się upadkiem lub uderzeniem (np. stopnie),
–zagrodzone lub zabezpieczone w inny sposób, jeśli występuje możliwość niespodziewanego wtargnięcia pieszych na drogę.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 129, poz. 844).
Wyświetl Rozporządzenie

11. Kobiety –nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, wymienionych w wykazie prac wzbronionych kobietom.
–nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży, między innymi przy pracach:
– w których poziom ekspozycji na hałas, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy, przekracza wartość 65 dB,
– w warunkach narażenia na promieniowanie jonizacyjne,
– przy obsłudze monitorów ekranowych - powyżej 4 godzin na dobę,
– na wysokości - poza stałymi galeriami, pomostami, podestami i innymi stałymi podwyższeniami, posiadającymi pełne zabezpieczenie przed upadkiem oraz przy wchodzeniu i schodzeniu po drabinach i klamrach.
– w wykopach oraz w zbiornikach otwartych
– wewnątrz zbiorników i kanałów
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom /Dz.U.Nr114,poz.545/
–nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, wymienionych w wykazie prac wzbronionych kobietom. –nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży, między innymi przy pracach: – w których poziom ekspozycji na hałas, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy, przekracza wartość 65 dB, – w warunkach narażenia na promieniowanie jonizacyjne, – przy obsłudze monitorów ekranowych - powyżej 4 godzin na dobę, – na wysokości - poza stałymi galeriami, pomostami, podestami i innymi stałymi podwyższeniami, posiadającymi pełne zabezpieczenie przed upadkiem oraz przy wchodzeniu i schodzeniu po drabinach i klamrach. – w wykopach oraz w zbiornikach otwartych – wewnątrz zbiorników i kanałów Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom /Dz.U.Nr114,poz.545/ Wyświetl Aktualne Rozporządzenie

12. Posiłki profilaktyczne i napoje
–pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:
- posiłki wydawane ze względów profilaktycznych w formie jednego dania gorącego,
- napoje których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy,
–jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez
pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, może zapewnić w czasie pracy:
-korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych,
-przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów.
–stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi lub po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników, gdy organizacja związkowa nie działa,
–pracownikowi nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za posiłki i napoje.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów /Dz.U.nr.60.poz.279/
Wyświetl rozporządzenie

13. Napoje
Pracodawca zapewnia napoje pracownikom zatrudnionym:
– w warunkach mikroklimatu gorącego (wskaźnik WBGT > 25 oC),
– w warunkach mikroklimatu zimnego (wskaźnik WCI > 1000),
– przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 0 oC lub powyżej 25 oC,
– przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, gdy wydatek energetyczny wynosi powyżej l 500 kcal u mężczyzn i 1000 kcal u kobiet - w ciągu zmiany roboczej.
– na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 oC,
Napoje powinny być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28.maja 1996r.w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów /Dz.u.Nr 60,poz.279/

14. Podstawowe wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy dla budynków

Obiekty budowlane, w których znajdują się pomieszczenia pracy, powinny spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawca jest zobowiązany:
–zapewnić, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami.
–utrzymywać obiekty budowlane i znajdujące się w nich pomieszczenia pracy, a także tereny i urządzenia z nimi związane w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
–zapewniać pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników. Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r./tekst jednolity Dz.U. z 1998 r Nr.21, poz.94 z późn. zm./
Wyświetl Kodeks Pracy

15. Środki ochrony indywidualnej
– pracodawca dostarcza pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informuje o sposobach posługiwania się tymi środkami,
–pracodawca dostarcza środki ochrony indywidualnej, które uzyskały certyfikat na znak bezpieczeństwa, zostały oznaczone tym znakiem oraz posiadała deklarację zgodności z obowiązującymi normami,
–rodzaje środków ochrony indywidualnej, których stosowanie na określonych stanowiskach pracy jest niezbędne, określa pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub przy jej braku z pracownikami wybranymi w tym celu przez załogę,
– pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy. Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r./tekst jednolity Dz.U.z 1998 r Nr.21, poz.94 z późn. zm./
Wyświetl Kodeks Pracy [18]

Tekst ujednolicony

16. Odzież i obuwie robocze [19]
17. Służba bhp [20]
18. Wymagania kwalifikacyjne służby bhp [21]
19. Uprawnieniu służby bhp [22]
20. Służba bhp [23]
21. Podstawowe zadania służby bhp [24]
22. Służba Medycyny Pracy [25]
23. Pomieszczenia pracy [26]
24. Pomieszczenia pracy- wentylacja [27]
25. Obowiązki pracownika w zakresie bhp [28]
26. Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp [29]
27. Obowiązki osób kierujących pracownikami w zakresie bhp [30]
28. Badania lekarskie profilaktyczne [31]
29. Stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia(związki chemiczne i pyły) [32]
30. Szkolenie w zakresie bhp [33]

16. Odzież i obuwie robocze
–pracodawca dostarcza pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:
- jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu
- ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy
–rodzaje odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach pracy jest niezbędne, określa pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub przy jej braku - z pracownikami wybranymi w tym celu przez załogę,
–pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez odzieży i obuwia roboczego przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy.
Ustawa Kodeks Pracy z dnia 26 czerwca 1974r./tekst ujednolicony Dz.U. z 1998 r.NR.21,poz.94 z pózn .zm./

Akty prawne ujednolicone

17.Służba bhp
– § 1 pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, przy czym:
§ 2.Jeżeli pracodawca nie jest obowiązany do powołania służby bhp, o której mowa w § 1, obowiązek wykonywania zadań tej służby spoczywa na pracodawcy
§ 3. Pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy albo pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. § 4. Właściwy inspektor pracy może nakazać utworzenie służby bhp przez pracodawcę zatrudniającego mniejszą liczbę pracowników niż określona w § 1, jeżeli jest to uzasadnione stwierdzonymi zagrożeniami zawodowymi.

18.Wymagania kwalifikacyjne służby bhp
– inspektor do spraw bhp:
- wyższe wykształcenie i co najmniej 2-letni staż zawodowy,
- zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy lub
- średnie wykształcenie i co najmniej 4-letni staż zawodowy,
– starszy inspektor do spraw bhp:
- wyższe wykształcenie i co najmniej 4-letni staż zawodowy lub
- zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż zawodowy lub
- średnie wykształcenie i co najmniej 6-letni staż zawodowy,
– specjalista do spraw bhp:
- wyższe wykształcenie o specjalności, ,bezpieczeństwo i higiena pracy" lub studia podyplomowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
- wyższe wykształcenie i co najmniej 3-letni staż pracy w służbie bhp lub
- zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 5-letni staż w służbie bhp,
– główny specjalista do spraw bhp:
- wyższe wykształcenie o specjalności,, bezpieczeństwo i higiena pracy" lub studia podyplomowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 2-letni staż pracy w służbie bhp,
- wyższe wykształcenie i co najmniej 6-letni staż pracy w służbie bhp,
pod warunkiem ukończenia szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników służby bhp. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997r. w sprawie służby bhp /Dz .U. Nr 109,poz.704/
Wyświetl Rozporządzenie

19.Uprawnieniu służby bhp
Pracownicy służby bhp:
– przeprowadzają kontrolę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przestrzegania przepisów oraz zasad w tym zakresie w zakładzie pracy i w każdym innym miejscu wykonywania pracy,
–występują z zaleceniami usunięcia stwierdzonych zagrożeń wypadkowych i szkodliwości zawodowych oraz uchybień w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
–wstrzymują niezwłocznie pracę maszyny lub innego urządzenia technicznego w razie bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia pracownika albo innych osób,
–odsuwają niezwłocznie pracownika zatrudnionego przy pracy wzbronionej,
–odsuwają niezwłocznie pracownika, który swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania pracy stwarza bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia własnego albo innych osób,
–wnioskują do pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie pracy, w jego części lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę do wykonywania pracy, w wypadku stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników albo innych osób.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, póz. 704). [34]

20. Służba bhp
–służba bhp podlega bezpośrednio pracodawcy; u pracodawcy będącego jednostką organizacyjną służba bhp podlega bezpośrednio osobie zarządzającej tą jednostką lub osobie wchodzącej w skład organu zarządzającego, upoważnionej przez ten organ do sprawowania nadzoru z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
–liczbę pracowników służby bhp ustala pracodawca, biorąc pod uwagę zatrudnienie, warunki pracy i związane z nimi zagrożenia, a także uciążliwości pracy, z tym że:
– pracodawca zatrudniający od 100 do 600 pracowników tworzy wieloosobowa lub jednoosobowa komórkę albo zatrudnia w tej komórce pracownika służby bhp w niepełnym wymiarze czasu pracy,
– pracodawca zatrudniający ponad 600 pracowników zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej jednego pracownika służby bhp na każdych 600 pracowników,
–w zakładach pracy zatrudniających od 600 do 5000 pracowników należy zatrudnić minimum jednego pracownika bhp na 600 zatrudnionych, a w zakładach zatrudniających powyżej 5000 pracowników - co najmniej jednego pracownika bhp na 800 zatrudnionych. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, poz. 704).

21. Podstawowe zadania służby bhp
– sporządzanie co najmniej raz w roku okresowych analiz stanu bezpieczeństwa i higieny pracy zawierających propozycje przedsięwzięć technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników oraz poprawę warunków pracy,
– bieżące informowanie pracodawcy o stwierdzonych zagrożeniach zawodowych wraz z wnioskami zmierzającymi do usuwania tych zagrożeń,
– przeprowadzanie kontroli warunków pracy oraz przestrzegania zasad i przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy,
– prowadzenie rejestrów i gromadzenie dokumentów dotyczących wypadków przy pracy chorób zawodowych i badań środowiska pracy. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia2 września 1997r. w sprawie służby bhp (Dz.U. Nr. 109, poz.704).

22. Służba Medycyny Pracy
– pracodawca zawiera umowę na przeprowadzenie świadczeń zdrowotnych (badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników oraz inne świadczenia zdrowotne),
– okres, na który została zawarta umowa, nie może być krótszy niż rok,
– pracodawca jest zobowiązany wobec podstawowej jednostki służby medycyny pracy do:
- przekazywania informacji o występowaniu czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych wraz z aktualnymi wynikami badań i pomiarów tych czynników,
_ zapewnienia udziału w komisji bezpieczeństwa i higieny pracy działającej na terenie zakładu pracy,
- zapewnienia możliwości przeglądu stanowisk pracy w celu dokonania oceny warunków pracy
- udostępnienia dokumentacji wyników kontroli warunków pracy, w części, odnoszącej się do ochrony zdrowia, Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. Nr96,poz.593).

23. Pomieszczenia pracy
– w pomieszczeniach pracy, w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia (wysoka temperatura, hałas, drgania, promieniowanie, gazy, pyły, pary itp.) powinny być zastosowane rozwiązania techniczne uniemożliwiające przedostawanie się tych czynników do innych pomieszczeń pracy oraz do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,
– w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższą niż 14 C (287 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają; w pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18 C (291K),
– na każdego z pracowników jednocześNie zatrudnionych w pomieszczeniach stałej pracy powinno przypadać co najmniej 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podłogi (nie zajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.),
– w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczony w świetle ościeżnic do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie naturalne jest wymagane ze względów na przeznaczenie
- co najmniej 1:12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej dnia 26 września 1997r.

24. Pomieszczenia pracy - wentylacja
–w nie klimatyzowanych pomieszczeniach pracy niezależnie od wymiany powietrza, wynikającej z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń, bilansu ciepła oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych - powinna być zapewniona stała wymiana powietrza, nie mniejsza niż 0,5-krotna w ciągu godziny; za stałą wymianę nie uważa się wymiany uzyskiwanej wyłącznie w drodze wentylacji mechanicznej,
– urządzenia lub ich części, z których mogą wydzielać się szkodliwe gazy, pary lub pyły, powinny być zhermetyzowane; w razie niemożliwości zhermetyzowania urządzenia te powinny być wyposażone w miejscowe odciągi,
– strumień powietrza pochodzący z urządzeń wentylacji nawiewnej nie powinien być skierowany bezpośrednio na stanowisko pracy.
– maksymalna temperatura nawiewanego powietrza nie powinna przekraczać 70 o C (343 K) przy nawiewie powietrza na wysokości nie mniejszej niż 3,5 m od poziomu podłogi stanowiska pracy i 45oC (318 K) w pozostałych przypadkach.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września1997 r.w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy(Dz.U.Nr.129,poz.844)

25. Obowiązki pracownika w zakresie bhp
– znajomość i przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
– branie udziału w szkoleniu i instruktażu z zakresu bhp oraz poddawanie się egzaminom sprawdzającym,
– wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp
– stosowanie się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
– dbanie o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
– stosowanie środków ochrony zbiorowej, a także używanie przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z przeznaczeniem,
– poddawanie się wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim,
– niezwłoczne zawiadomienie o zauważonym w zakładzie wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzeganie współpracowników, a także innych osób, znajdujących się w strefie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,
– współdziałanie z pracodawcą i przełożonym w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp. Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (tekst jednolity . Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

26. Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp
– ochrona zdrowia i życia pracownika przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki,
– organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
– zapewnianie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
– wydawanie poleceń usunięcia uchybień w zakresie bhp oraz kontrolowanie wykonania tych poleceń,
– zapewnianie wykonania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez orany nadzoru nad warunkami pracy,
– zapewnianie wykonania zaleceń społecznego inspektora pracy. Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (tekst jednolity: Dz. U. Z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)

27. Obowiązki osób kierujących pracownikami w zakresie bhp
–organizowanie stanowisk pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
–dbanie o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
–organizowanie, przygotowywanie i prowadzenie prac z uwzględnieniem zabezpieczenia pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy.
–dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o spraw mość środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
–egzekwowanie przestrzegania przez pracowników przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
–zapewnianie wykonania zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami,

Ustawa Kodeks Pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (tekst ujednolicony Dz.U.z1998 r.Nr.21,poz.94 z późn. zm.) [35]

28. Badania lekarskie profilaktyczne
– badania lekarskie profilaktyczne przeprowadzane są na koszt pracodawcy,
– pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:
- po zaprzestaniu prac w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami.
- po rozwiązaniu stosunku pracy, jeśli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami,
- – pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r

29. Stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia(związki chemiczne i pyły)
– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie (NDS) - ustalone jako średnie ważone- którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego czasu pracy 42-godzinnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie jego zdrowia i w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe (NDSCh) - ustalone jako wartości średnie - które nie powinny spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń, jeżeli utrzymuje się w środowisku pracy nie dłużej niż 30 minut w czasie zmiany roboczej.
– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe (NDSP) - stężenie, które nie może być, ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika ,przekroczone w żadnym momencie. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1998 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy /Dz.U.Nr.79,poz.513/

30. Szkolenie w zakresie bhp

Na podstawie Kodeksu pracy Art. 237 [36]^{3 [37]}. § 1. Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.

§ 3. Szkolenia, o których mowa w § 2, odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

Na podstawie Kodeksu pracy Art. 237⁴. § 1. Pracodawca jest obowiązany zaznajamiać pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy.

§ 3. Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szkolenia przeprowadza sie zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA GOSPODARKI I PRACY¹⁾z dnia 27 lipca 2004 r.w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy²⁾ [38](Dz. U. z dnia 18 sierpnia 2004 r.)

31. Szkolenie w zakresie bhp – wstępne [39]
32. Szkolenie wstępne w zakresie bhp – instruktaż ogólny [40]
33. Szkolenie wstępne w zakresie bhp – instruktaż stanowiskowy [41]
34. Szkolenie jest prowadzone [42]
35. Szkoleniew zakresie bhp – okresowe [43]
36. Wykroczenia przeciwko prawom pracownika [44]
37. Pomieszczenia pracy [45]
38. Pomieszczenia higieniczno-sanitarne . Szatnie. [46]
39. Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy [47]
40. Maszyny i inne urządzenia techniczne [48]
41. Obowiązki pracodawcy w stosunku do osób nie będących pracownikami. [49]
42. Ogólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych [50]
43. Prawa pracownika
44. 0gólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych
45. Czynniki rakotwórcze [51]
46. Państwowa Inspekcja Pracy [52]
47. Uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy [53]

31.Szkolenie w zakresie bhp - wstępne
Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje:

1) szkolenie wstępne ogólne, zwane dalej "instruktażem ogólnym";

2) szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane dalej "instruktażem stanowiskowym". [54]

32. Szkolenie wstępne w zakresie bhp – instruktaż ogólny

Instruktaż ogólny powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie pracy [55], [56] w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy, z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach.

Instruktaż ogólny odbywają, przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, nowo zatrudnieni pracownicy, studenci odbywający u pracodawcy praktykę studencką oraz uczniowie szkół zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu.

Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy lub osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniające właściwą realizację programu instruktażu.

33. Szkolenie wstępne w zakresie bhp – instruktaż stanowiskowy

1. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:

1) pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;

2) pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1;

3) ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.

Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk.

W przypadku wprowadzenia na stanowisku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zmian warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności zmian procesu technologicznego, zmian organizacji stanowisk pracy, wprowadzenia do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym oraz nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych urządzeń - pracownik zatrudniony na tym stanowisku odbywa instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych warunkach. Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian.

Czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony.

Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, jeżeli osoby te posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.

Instruktaż stanowiskowy kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowiącym podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku.

34. Szkolenie jest prowadzone jako szkolenie wstępne i szkolenie okresowe.

35. Szkolenie w zakresie bhp – okresowe

Szkolenie okresowe ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie.

Szkolenie okresowe odbywają:

1) osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści;

2) pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;

3) pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;

4) pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;

5) pracownicy administracyjno-biurowi i inni niewymienieni w pkt 1-4, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz w roku.

Szkolenie okresowe osób wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 i 3-5 powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat.

Pracodawca ustala, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami, częstotliwość i czas trwania szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na określonych stanowiskach, biorąc pod uwagę rodzaj i warunki wykonywania prac na tych stanowiskach.

Pierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na stanowiskach wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 przeprowadza się w okresie do 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach, natomiast osób zatrudnionych na stanowiskach wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 2-5 - w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach.

Ze szkolenia okresowego, o którym mowa w ust. 4, może być zwolniona osoba, która:

1) przedłoży aktualne zaświadczenie o odbyciu w tym okresie u innego pracodawcy wymaganego szkolenia okresowego;

2) odbyła w tym okresie szkolenie okresowe wymagane dla osoby zatrudnionej na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk, jeżeli jego program uwzględnia zakres tematyczny wymagany programem szkolenia okresowego obowiązującego na nowym stanowisku pracy.

Szkolenie okresowe kończy się egzaminem sprawdzającym przyswojenie przez uczestnika szkolenia wiedzy objętej programem szkolenia oraz umiejętności wykonywania lub organizowania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Egzamin przeprowadza organizator szkolenia.

Organizator szkolenia potwierdza odbycie szkolenia okresowego, wydając zaświadczenie, którego wzór określają odrębne przepisy. Odpis zaświadczenia jest przechowywany w aktach osobowych pracownika.
Rozporządzenie w sprawie szkoleń [57]

Ukończenie w okresie, o którym mowa w § 15, szkolenia, dokształcania lub doskonalenia zawodowego związanego z nauką zawodu, przyuczeniem do zawodu albo podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, uwzględniającego program szkolenia okresowego wymagany dla określonego stanowiska pracy, uważa się za równoznaczne z odbyciem takiego szkolenia.

[58]

43. Prawa pracownika [59]

Prawo pracownika powstrzymania się od pracy niebezpiecznej ze względu na zagrożenie zewnętrzne

Przepisy art. 210 § 1 k.p., [60] przyznają pracownikom jedno z najistotniejszych uprawnień w sferze bhp - prawo do powstrzymania się od wykonywanej pracy niebezpiecznej.

Pracownik może z niego skorzystać wtedy, gdy na jego stanowisku pracy wystąpi zagrożenie dla życia lub zdrowia tego pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. Powyższe uprawnienie, zgodnie z art. 210 § 5 k.p., nie przysługuje jednak osobom, których obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.

- stwierdzenie bezpośredniego zagrożenia

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia bezpośredniego zagrożenia dla życia i zdrowia pracownika jako przesłanki wykonania analizowanego prawa. Ocena charakteru zagrożenia będzie więc należała do pracownika, a w razie sporu - do sądu pracy.

- powstrzymanie się od wykonywania pracy

Stosownie do postanowień art. 210 § 1 k.p., jeżeli warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2011 r., II SA/Op 18/11, LEX 896151).

W przytoczonym powyżej przepisie chodzi o zagrożenie bezpośrednie dla życia i zdrowia pracownika, co automatycznie wyklucza zastosowanie tej normy w przypadku zagrożenia wyłącznie mienia pracownika. Nie może to być zagrożenie wyłącznie potencjalne ani takie, które mogłoby jedynie pośrednio szkodzić jego zdrowiu. Należy zatem przyjąć, że musi to być zagrożenie realne i obiektywnie sprawdzalne. W razie ewentualnego sporu, czy pracownik miał prawo do zaprzestania pracy, wykazanie zgodności z prawem swego zachowania - ciąży na pracowniku.

Wyjątek, zgodnie z art. 210 § 5 k.p., stanowi przypadek pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia (np. personel lekarsko-pielęgniarski - wyrok SN z dnia z dnia 15 maja 2001 r., II UKN 395/00, OSNP 2003, nr 3, poz. 70).

oddalenie się z miejsca wykonywania pracy

Zgodnie z art. 210 § 2 k.p., jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Podobnie jak w przypadku uprawnienia do powstrzymania się od wykonywania pracy, wyjątkiem będzie tutaj przypadek pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia (art. 210 § 5 k.p.).

poinformowanie przełożonego

W obydwu przypadkach, a więc zarówno po powstrzymaniu się od wykonywania pracy, jak i oddaleniu z miejsca jej wykonywania, pracownik jest obowiązany niezwłocznie poinformować o tym fakcie swojego przełożonego. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować zastosowaniem wobec pracownika kary porządkowej, o której mowa w art. 108 § 2 k.p.

Ważne! Należy również dodać, że zgodnie z art. 210 § 2¹ k.p. pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w powyższych przypadkach. Ponadto, zgodnie z art. 210 § 3 k.p., za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

eliminacja zagrożenia

Osoby kierujące pracownikami, zgodnie z art. 212 k.p., odpowiadają za:

1) organizowanie stanowisk pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

2) dbanie o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,

3) organizowanie, przygotowywanie i prowadzenie prac, z uwzględnieniem zabezpieczeń pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,

4) dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,

5) egzekwowanie przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

6) zapewnianie wykonania zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Biorąc pod uwagę powyższe, osoba kierująca pracownikami obowiązana jest niezwłocznie sprawić, aby przyczyna bezpośredniego zagrożenia została usunięta.

powrót na stanowisko pracy

RYZYKO:

– utrudnianie lub uniemożliwianie pracownikowi skorzystania ze swojego prawa,

– kara grzywny dla pracodawcy lub osoby kierującej pracownikami (w zależności od stopnia winy) w wysokości od 1000 zł do 30.000 zł (art. 283 § 1 k.p.) lub kara pozbawienia wolności do lat 3 w przypadku narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 220 k.k.).

Prawo pracownika powstrzymania się od pracy niebezpiecznej ze względu na zagrożenie wewnętrzne

Przepis art. 210 § 4 [61] k.p., przyznaje pracownikom jedno z najistotniejszych uprawnień w sferze BHP - prawo do powstrzymania się od wykonywanej pracy. Pracownik może z niego skorzystać, po uprzednim powiadomieniu przełożonego, wtedy gdy:

1) wykonuje pracę wymagającą szczególnej sprawności psychofizycznej,

2) jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.

Powyższe uprawnienie, zgodnie z art. 210 § 5 [62] k.p., nie przysługuje jednak osobom, których obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.

- stwierdzenie niedyspozycji psychofizycznej

Stwierdzenie niedyspozycji psychofizycznej, która zagraża bezpieczeństwu wykonywanej pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób, należy do pracownika (nie musi weryfikować tego żaden lekarz). Chodzi tu zarówno o zagrożenia zdrowia lub życia, jak i mienia.

poinformowanie przełożonego

Pracownik jest obowiązany niezwłocznie poinformować przełożonego o swoim stanie psychofizycznym.

Uwaga! Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować zastosowaniem wobec pracownika kary porządkowej, o której mowa w art. 108 § 2 [63] [64]k.p.

W razie niedyspozycji psychofizycznej, ustawodawca nie zagwarantował pracownikowi wynagrodzenia za czas powstrzymania się od pracy. Ponadto, pracownik powstrzymujący się od pracy ze względu na niedyspozycję psychofizyczną, nie korzysta z ochrony przed działaniami ze strony pracodawcy, bowiem przepis zawarty w art. 210 § 2¹ [65] k.p. nie znajduje tutaj odpowiedniego zastosowania. Czas powstrzymania się od pracy ze względu na stan psychofizyczny pracownika należy traktować jako usprawiedliwiony, nieodpłatny brak świadczenia pracy.

44. Ogólne wymagania dotyczące pomieszczeń pracy
oooooooo</div

[ Powrót do PORADNIK PRACODAWCY i PRACOWNIKA [66] | Spis sekcji [67] ]

Komentarze

Tylko zalogowani użytkownicy mogą komentować. Zarejestruj lub zaloguj się [68]

Links