W 2004 ROKU BEZPIECZNIEJ [1]

Autor : poradnik Dodano: 20-12-2003 - 01:16
Praca [2]
Od początku 2004 r. w polskich przepisach zacznie obowiązywać wiele zmian, które będą także dotyczyć dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy. Część z tych przepisów wejdzie w życie od początku roku, a część z chwilą wejścia Polski w skład krajów Unii Europejskiej. Zmiany te dotyczą zarówno wymagań, jakie powinien spełniać użytkowany sprzęt i instalacje, jak i przepisów dotyczących organizacji bezpieczeństwa i higieny pracy.
Urządzenia elektryczne
Od momentu wejścia Polski w skład krajów Unii Europejskiej, czyli od 1 maja 2004 r. zacznie obowiązywać rozporządzenie Rady Ministrów z 3 lipca 2001 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz.U. Nr 120, poz. 1276 ze zm). Rozporządzenie to określa wymagania dla sprzętu podlegającego ocenie zgodności, warunki i tryb dokonywania oceny zgodności dla tego sprzętu, treść deklaracji zgodności i sposób jego oznakowania (również oznakowania CE).
Jako sprzęt elektryczny uważa się urządzenia zasilane napięciem nominalnym od 50 do 1000 V prądu przemiennego lub 75 do 1500 V prądu stałego.
Urządzenia te mogą być wprowadzone do obrotu (a co za tym idzie – do ich zakupu przez pracodawców i ich użytkowania) tylko, jeżeli zostały odpowiednio zaprojektowane i nie stanowią zagrożenia dla ludzi i zwierząt domowych, pod warunkiem ich odpowiedniego eksploatowania.
Sprzęt taki powinien być również odpowiednio oznakowany i opisany.
WAŻNE
Pracodawca jako właściciel powinien zatem nabywać sprzęt elektryczny posiadający te oznaczenia, co będzie równoznaczne ze spełnianiem wymagań dotyczących zakupu takich urządzeń.
Opis i oznaczenia sprzętu elektrycznego powinny zawierać podstawowe informacje, których przestrzeganie zapewni bezpieczne jego użytkowanie.
Oznakowanie tych urządzeń powinno zawierać nazwę producenta, parametry techniczne jego pracy oraz znaki bezpieczeństwa, stwierdzające, że został on zaprojektowany i wyprodukowany w sposób zapewniający bezpieczeństwo użytkownika przy korzystaniu z niego w sposób, jaki przewiduje producent. Mogą to być oznaczenia Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC) lub Międzynarodowej Komisji do Spraw Przepisów Dotyczących Zatwierdzania Sprzętu Elektrycznego (CEE). Sprzęt elektryczny, posiadając także deklarację zgodności stwierdzającą wyprodukowanie go zgodnie z normami obowiązującymi w obrębie krajów Unii Europejskiej lub normami krajowymi, będzie również miał odpowiednie oznakowanie. Oznaczenie „CE” będzie oznaczać pozytywne przejście przez niego procedury oceny zgodności.
Zasady użytkowania sprzętu, parametry techniczne oraz warunki, w jakich może być ten sprzęt użytkowany, powinna opisywać załączona do niego instrukcja obsługi.
WAŻNE
Od chwili wejścia Polski do Unii Europejskiej tylko urządzenia elektryczne posiadające deklarację oceny zgodności będą mogły być uznane za urządzenia w pełni zapewniające bezpieczeństwo użytkownikom.
Posiadanie deklaracji zgodności będzie również brane pod uwagę przy wszelkiego rodzaju wypadkach i zdarzeniach mających związek z tym sprzętem. Rozporządzenie z 3 lipca 2001 r. utraci wprawdzie z dniem 1 stycznia 2004 r. podstawę prawną, jednak należy je nadal stosować, gdyż jego przepisy dostosowują normy polskie do unormowań Unijnych. Te zaś bezwzględnie zaczną obowiązywać od maja 2004 r.
• Środki ochrony indywidualnej
Kolejnym aktem prawnym, na który warto zwrócić uwagę, jest rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z 31 marca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz.U. Nr 80, poz. 725). Przepisy tego rozporządzenia wejdą w życie w chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.
Środki ochrony indywidualnej zakupione przez pracodawców będą musiały spełniać odpowiednie wymagania. Przed zakupem tych środków warto będzie upewnić się, że będą one odpowiednio wykonane i oznaczone. Oznaczenia te staną się ważnym potwierdzeniem odpowiedniego zaprojektowania i wykonania środków ochrony indywidualnej. Informują o tym, że są one zaprojektowane w sposób chroniący zdrowie użytkownika i nie są dla niego uciążliwe w użytkowaniu. Jeżeli środki te będą na tyle małe, że umieszczenie tych oznaczeń nie będzie możliwe, to producent obowiązany będzie umieścić te oznaczenia na opakowaniu danego sprzętu.
Oprócz oznaczeń, do środków tych powinna być dołączona instrukcja użytkowania tego sprzętu. Instrukcja ta powinna zawierać adres producenta i jego upoważnionego przedstawiciela, sposoby właściwej konserwacji i użytkowania, jak też informacje o dodatkowym wyposażeniu i charakterystykach części zamiennych. Jeżeli będzie to wymagane, to także będzie musiała zawierać informacje o poprawnym zastosowaniu danego środka ochrony indywidualnej. Bardzo ważną informacją zawartą również w instrukcji obsługi jest data ważności lub okres trwałości środków ochrony indywidualnej lub ich części. W instrukcji obsługi będą musiały również znaleźć się objaśnienia ich oznaczeń, jak i adres oraz nazwa jednostki notyfikującej uczestniczącej w ocenie zgodności środków ochrony. Instrukcja obsługi załączona do środków ochrony indywidualnej przed porażeniem prądem elektrycznym będzie musiała zawierać także informacje na temat szczegółowego przeznaczenia tych środków oraz zakresu i częstości badań izolacyjnych, prowadzonych w okresie ich użytkowania. Producenci sprzętu chroniącego przed upadkiem, wysoką i niską temperaturą oraz promieniowaniem będą obowiązani umieścić informacje dotyczące maksymalnego dopuszczalnego narażenia użytkownika na działanie niekorzystnych temperatur lub promieniowania, krzywej przenikalności promieniowania i dobierania tych środków w zależności od poziomu tego promieniowania. Instrukcje dotyczące środków ochrony układu oddechowego przed niekorzystnymi czynnikami lub substancjami trującymi będą musiały posiadać informacje o ich szczegółowych charakterystykach i przeznaczeniu oraz znak identyfikacyjny producenta umożliwiające przeszkolonemu personelowi właściwe ich użycie. Producenci obowiązani będą także do umieszczenia w nich informacji o maksymalnym okresie składowania tych urządzeń, nowych i przechowywanych w oryginalnych opakowaniach.
WAŻNE
Istotne znaczenie również będzie miało umieszczanie na środkach ochrony indywidualnej oznaczeń mówiących o znacznym zmniejszeniu ich skuteczności działania, po wykonaniu określonej liczby czynności konserwujących i czyszczących.
W przypadkach kiedy producent takiego środka nie umieści ww. oznaczenia, informacja ta powinna być zawarta w instrukcji obsługi. Środki ochrony indywidualnej będą mogły posiadać oznaczenia w formie znormalizowanej, odnoszące się do zdrowia i bezpieczeństwa użytkownika, pozostające czytelnymi przez cały przewidziany okres ich użytkowania.
Jeżeli środki te będą chronić przed substancjami niebezpiecznymi lub zakaźnymi o wysokim stopniu przenikania – będą musiały być poddawane przez ich właściciela badaniom mającym na celu klasyfikację ich skuteczności działania, a po ich dokonaniu zaopatrzone w informacje na temat środków użytych w badaniu i okresie skutecznej ochrony użytkownika.
Zgodnie z rozporządzeniem, środki ochrony indywidualnej, które będą posiadały oznakowania CE, certyfikat potwierdzający zgodność z zasadniczymi wymaganiami rozporządzenia oraz deklarację zgodności zostaną dopuszczone do obrotu. W przypadku obowiązywania również innych przepisów dotyczących danego środka ochrony, niż tych zawartych w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. Nr 166 poz. 1360 ze zm.), producent lub jego przedstawiciel powinni w deklaracji zgodności również opisać fakt, że dany środek jest z nimi zgodny. Jeżeli ze względu na okres przejściowy przepisy dopuszczą możliwość stosowania się producenta tylko do niektórych z nich, oznakowanie CE będzie wskazywać zgodność tylko z nimi. Wykaz tych przepisów producent obowiązany będzie umieścić w instrukcji obsługi i innej dokumentacji dotyczącej tych środków.
• Deklaracja zgodności środków ochrony
Deklaracja zgodności powinna zawierać takie informacje, jak: nazwę i adres producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, pełny opis środka ochrony (nazwa, nr seryjny i jego typ), oświadczenie, że nowy środek ochrony indywidualnej jest zgodny z postanowieniami rozporządzenia z 31 marca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej i dyrektywy Rady 89/686/EWG3 oraz z normą zharmonizowaną, oświadczenie, że nowy środek ochrony indywidualnej jest identyczny ze środkiem ochrony indywidualnej, będącym przedmiotem certyfikatu oceny typu WE (z podanym numerem certyfikatu), wydanego przez jednostkę notyfikowaną, oświadczenie, że nowy środek ochrony indywidualnej podlega odpowiedniej procedurze oceny zgodności przeprowadzanej pod nadzorem jednostki notyfikowanej z podaniem jej nazwy i adresu, miejsce i datę sporządzenia deklaracji oraz dane osoby podpisującej deklarację w imieniu producenta albo jego upoważnionego przedstawiciela.
Zmiany te wchodzą w życie od momentu uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej, czyli 1 maja 2004 r.
• Dźwigi
Dźwigi ze względu na ich wszechstronne zastosowanie są urządzeniami bardzo rozpowszechnionymi, jednak przy nieprawidłowej konserwacji i użytkowaniu mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia i mienia, co jest wystarczającym powodem, aby zainteresować się tym tematem od strony bhp. Dlatego aktem prawnym, na który warto zwrócić uwagę ze względu na zmiany w nim zawarte, jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 22 maja 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla dźwigów i ich elementów bezpieczeństwa (Dz.U. Nr 117, poz. 1107). I to rozporządzenie również wchodzi w życie od chwili uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej.
W przepisach, które omawiają sposób projektowania instalacji oraz oceny zgodności dźwigów, uwzględnia się fakt, że konstrukcja poszczególnych egzemplarzy dźwigów może nieco różnić się od wzorca (chociażby ze względu na to, że mogą one pracować w różnych od wzorca warunkach i miejscach). Dokumentacja, która opisuje wzorzec dźwigu, powinna zawierać minimalne i maksymalne wartości tych różnic. Dopuszcza się wykazanie podobieństwa ze względu na bezpieczeństwo typoszeregu tych urządzeń za pomocą rysunków technicznych lub obliczeń.
Instalujący dźwig może przekazać go po raz pierwszy użytkownikowi do eksploatacji tylko wtedy, gdy przy odpowiedniej konserwacji i użytkowaniu zgodnym z przeznaczeniem nie będzie on stwarzał zagrożenia dla zdrowia lub mienia.
Elementy bezpieczeństwa w konstrukcji dźwigu powinny spełniać odpowiednie wymagania i umożliwić spełnienie ich innym elementom konstrukcji dźwigu, w którym są zamontowane. Do obrotu (a zatem i do zakupu) mogą być wprowadzone jedynie elementy, które producent lub jego upoważniony przedstawiciel przewidział do wbudowania w dźwig. W szybach dźwigu może znajdować się jedynie osprzęt związany z jego pracą. W przypadku prac prowadzonych w budynkach lub budowlach instalujący dźwig i osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo prowadzonych prac będą musiały kontaktować się i współpracować ze sobą w celu zapewnienia właściwego i bezpiecznego użytkowania dźwigu w odpowiednim do tego zakresie. Dźwig będzie spełniał warunki bezpieczeństwa zawarte w przepisach rozporządzenia, jeżeli zamontowane w nim elementy bezpieczeństwa będą posiadać oznaczenia CE.
Warto również zaznaczyć, że instalujący dźwig lub jego użytkownik mogą spełnić wymagania dotyczące bezpieczeństwa tylko wtedy, gdy dźwig jest stosowany zgodnie ze swoim przeznaczeniem.
W poszczególnych przypadkach, gdy wymogi bezpieczeństwa nie mogą być spełnione ze względu na ogólny stan wiedzy i techniki, dźwig od czasu obowiązywania przepisu powinien być tak zaprojektowany, by jego parametry były jak najbardziej zbliżone do tych wymogów. Elementy bezpieczeństwa powinny być zaprojektowane i wykonane na podstawie analizy występujących zagrożeń, dokonywanej we współpracy producenta tego elementu i instalującego dźwig. Elementy te powinny także, od czasu wejścia w życie przepisu, mieć dołączoną instrukcję obsługi w języku polskim lub języku kraju, gdzie zostały wyprodukowane.
WAŻNE
Kabina dźwigu będzie musiała być zaprojektowana tak, aby zapewniała odpowiednią przestrzeń i wytrzymałość dla maksymalnej liczby osób oraz udźwig nominalny przewidziany przez instalatora dźwigu.
W dźwigach przeznaczonych do transportu osób – konstruktor kabiny obowiązany będzie zaprojektować ją tak, by osoby niepełnosprawne miały ułatwiony dostęp do niej i użytkowanie jej nie sprawiało im kłopotów, a elementy sterownicze tej kabiny będą umieszczone w taki sposób, by umożliwić obsługę przez te osoby.
Urządzenia sterownicze będą musiały zapewniać wskazanie ich funkcji w sposób zrozumiały dla korzystających z dźwigu. Elementy zawieszenia i podparcia kabiny będą musiały zostać zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający odpowiedni poziom bezpieczeństwa, minimalizujący ryzyko spadku kabiny. Przepis ten będzie wymagał, aby w przypadku przekroczenia udźwigu możliwe było unieruchomienie kabiny.
Dźwigi szybkobieżne będą musiały posiadać ograniczniki prędkości. Sposób zainstalowania wyposażenia elektrycznego będzie musiał również spełniać pewne wymagania eliminujące pomylenie obwodów, nie mających bezpośredniego połączenia z dźwigiem. Sposób wykonania dźwigu według wchodzących w życie przepisów powinien zapewniać możliwość odłączenia zasilania dźwigu pod pełnym jego obciążeniem. Zaprojektowanie i wykonanie dźwigu będzie musiało zapewnić zależność ruchu kabiny od urządzeń zabezpieczających.
Sposób zaprojektowania i wykonania dźwigu będzie także uniemożliwiał dostanie się w przestrzeń ruchu dźwigu osób nieuprawnionych oraz zgniecenie osób znajdujących się poza kabiną, gdy znajduje się ona w jednym z końcowych położeń. Przepis obliguje również wykonawcę do tego, by posiadał drzwi przystankowe o wytrzymałości mechanicznej odpowiadającej przewidywanemu jego użytkowaniu.
WAŻNE
Dźwig będzie musiał być wykonany w taki sposób, aby kabina nie mogła ruszyć, jeżeli którekolwiek z nich nie będą zamknięte, a podczas ruchu kabiny nie było możliwe ich otwarcie.
Zespoły napędowe dźwigu muszą być tak zaprojektowane i wykonane, by wzrost ich temperatury powyżej przewidzianej temperatury maksymalnej pozwolił kabinie dokończyć jazdę i jednocześnie blokował możliwość przyjęcia dalszych poleceń. Konstrukcja drzwi napędzanych mechanicznie będzie musiała także posiadać urządzenia zapobiegające zgnieceniu osób podczas otwierania lub zamykania. Kabina będzie musiała być wyposażona w urządzenia zapobiegające spadkowi kabiny oraz jej niekontrolowanemu ruchowi w górę, jeżeli odłączone zostanie zasilanie lub nastąpi uszkodzenie elementów dźwigu. Instalator dźwigu będzie obowiązany do zainstalowania zderzaków pomiędzy dnem szybu a kabiną.
WAŻNE
Kabina windy powinna być także wyposażona w środki łączności dwustronnej, a konstrukcja dźwigu powinna umożliwiać ewakuację osób uwięzionych w kabinie. Dźwigi, gdzie projektant będzie przewidywał samodzielne wydostanie się osób uwięzionych w kabinie, wyposażać się będzie w czytelną informację o sposobie, w jaki to należy zrobić.
Ustawodawca przewiduje także obowiązek zapewnienia odpowiedniej wentylacji w kabinie nawet pozostającej przez dłuższy czas bez ruchu oraz wyposażenia jej w oświetlenie działające również przy otwartych drzwiach. Przepis przewiduje także możliwość wyposażenia kabiny dźwigu osobowego w oświetlenie awaryjne. Środki łączności i oświetlenie awaryjne będą musiały działać nawet w przypadku odłączenia ich podstawowego zasilania do czasu podjęcia działań ratowniczych. Windy, które są zaprojektowane w sposób umożliwiający korzystanie z nich podczas pożaru, powinny mieć tak rozwiązane obwody sterownicze, aby uniemożliwić zatrzymywanie się kabiny dźwigu na określonych piętrach. Windy te będą musiały mieć możliwość przejęcia sterowania przez ekipy ratunkowe.
W kabinach tych dźwigów instalator dźwigu umieści tabliczkę znamionową z informacją o jego udźwigu nominalnym w kilogramach lub maksymalną liczbę osób, jaka może być przewożona w kabinie.
• Proste zbiorniki ciśnieniowe
Zbiorniki ciśnieniowe są również urządzeniami tak bardzo rozpowszechnionymi i związanymi z naszym życiem codziennym, że niewiele osób zdaje sobie sprawę, że nawet korzystanie z bieżącej wody zapewnia zbiornik ciśnieniowy, odpowiednio połączony z instalacją wodną.
Od momentu wejścia Polski w skład krajów Unii Europejskiej – a więc od połowy przyszłego roku – zacznie obowiązywać rozporządzenie Rady Ministrów z 17 grudnia 2001 r. (Dz.U. Nr 1, poz. 2), określające wymagania dla prostych zbiorników ciśnieniowych. Określa ono zasady projektowania i wytwarzania tych zbiorników w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, warunki i tryb przeprowadzania oceny zgodności oraz procedurę tej oceny. W rozporządzeniu określa się także kryteria dotyczące notyfikowania jednostek, a także sposób oznaczania zbiorników ciśnieniowych i wzory tych oznaczeń.
Rozporządzenie ze względu na zasady bezpieczeństwa określa taki sposób instalowania, konserwacji i użytkowania tych zbiorników, aby nie mogły one stanowić zagrożenia dla mienia i zdrowia osób.
W zależności od ciśnienia, jakie może oddziaływać na ścianki zbiorników, nadano im odpowiednie kategorie A1, A2, A3 oraz kategorię B.
Jeżeli producent zbiornika ciśnieniowego nie zastosuje w procesie produkcji norm zharmonizowanych lub zastosował je częściowo, to, aby mógł oznaczyć go znakiem bezpieczeństwa CE, musi zastosować procedurę badania WE, oceniającą zgodność tego zbiornika z tymi normami. Oznaczenie CE przy zakupie danego zbiornika ciśnieniowego będzie zatem określać bezpieczeństwo tego wyrobu dla ludzi i mienia. Rozporządzenie określa również zasady wytwarzania tych zbiorników, takie jak wymagania dotyczące materiałów stosowanych na budowę tych zbiorników, przewidzianą najniższą i najwyższą temperaturę roboczą zbiornika oraz najwyższe dopuszczalne ciśnienie robocze. Producent powinien zapewnić użytkownikom także możliwość oglądania wnętrza zbiornika, jego odwadniania, odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne adekwatne do warunków pracy zbiornika. Istotne jest także to, że obowiązkiem producenta będzie również, aby przez cały przewidziany okres użytkowania zbiornik zachował właściwości wytrzymałościowe oraz nie był poddawany naprężeniom niekorzystnie wpływającym na jego bezpieczną pracę. Ciśnienie wewnątrz zbiornika nie będzie mogło przekraczać trwale jego ciśnienia roboczego. Ponieważ kształt zbiorników ma również wpływ na ich wytrzymałość – dna wypukłe zbiorników będą musiały posiadać część walcową. Spoiny zbiornika będą musiały także być obliczone i wykonane w odpowiedni sposób, a grubość ścianek obliczona odpowiednio do wartości ciśnienia roboczego, kształtu zbiornika oraz liczby i kształtu spoin łączących te ścianki. Grubość ścianek dna i części walcowej zbiornika nie będzie mogła być mniejsza niż 2 mm, jeżeli materiałem, z jakiego wytworzono zbiornik, będzie stal, a 3 mm, jeżeli elementy te będą z aluminium.
• Dokumentacja
Producent zbiorników będzie zobowiązany do prowadzenia dokumentacji projektowo-wykonawczej zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu. Dokumentacja ta powinna określać sposób kontroli i wytwarzania zbiorników ciśnieniowych. Powinna ona zawierać opisy metod i procedur oraz czynności przyjętych do zapewnienia przez producenta zgodności z zasadniczymi zharmonizowanymi normami lub wymaganiami, opis materiałów zastosowanych do wytworzenia oraz badań i kontroli, jakie będą musiały być w przyszłości wykonane. Dokumentacja będzie musiała zawierać istotne szczegóły dotyczące zbiornika oraz szczegółowe rysunki techniczne wykonawcze. Jeżeli producent stosował procedury oceny zgodności, to dokumentacja powinna zawierać także protokoły uznania zastosowanych technologii spawania, zaświadczenia kwalifikacyjne spawaczy lub operatorów spawalniczych, atesty materiałów zastosowanych do wytworzenia części zbiornika oraz atesty zespołów mających wpływ na wytrzymałość zbiornika oraz protokoły z przeprowadzonych badań i prób lub opis przewidywanych kontroli.
Załącznikiem do dokumentacji projektowo-wykonawczej będą instrukcje obsługi. Instrukcja obsługi dla danego typu zbiornika powinna zawierać przede wszystkim takie informacje, jak: najwyższe ciśnienie robocze (PS), najwyższa temperatura robocza (Tmax), najniższa temperatura robocza (Tmin), pojemność (V), nazwa lub znak producenta, jego typ oraz dwie ostatnie cyfry roku, w którym naniesiono oznakowanie CE, a także przeznaczenie zbiornika. Istotną informacją, na którą użytkownicy powinni zwrócić uwagę, będą wymagania bezpieczeństwa dotyczące konserwacji i instalacji zbiornika.
Zbiorniki ciśnieniowe przechodząc procedurę oceny zgodności będą musiały przejść w zależności od kategorii, jaką reprezentują, odpowiednie badania WE, w których jednostka notyfikująca poświadczy, że spełniają wymagania zawarte w rozporządzeniu. Rozporządzenie określa liczbę zbiorników przedstawionych przez producenta do badania w jednostce notyfikującej oraz sposób przeprowadzenia tego badania.
WAŻNE
Posiadane przez dany zbiornik oznaczenia CE powinny być umieszczone na tabliczce znamionowej zbiornika w sposób widoczny i czytelny, a sama tabliczka – przytwierdzona w sposób trwały i uniemożliwiający jej usunięcie.
Obok oznaczenia CE producent powinien umieszczać numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej, odpowiedzialnej za przeprowadzoną weryfikację WE. Na zbiorniku nie wolno umieszczać oznaczeń mogących wprowadzić w błąd co do znaczenia i formy oznakowania CE, inne zaś oznaczenia umieszczane na zbiorniku lub tabliczce nie mogą spowodować ograniczenia widoczności lub czytelności oznakowania CE. Tabliczka znamionowa zawierać będzie informacje dotyczące wspomnianych już parametrów pracy zbiornika, czyli temperatur pracy, ciśnienia, pojemności oraz producenta, typu i numeru fabrycznego lub numeru wyprodukowanej partii zbiorników.
Umocowanie i wykonanie tabliczki znamionowej powinno uniemożliwić jej ponowne użycie oraz wpisanie innych informacji niż te od producenta.
• Urządzenia ciśnieniowe
Obok zbiorników ciśnieniowych równie mocno rozpowszechnione są urządzenia ciśnieniowe występujące osobno lub w zespołach. Takim zespołem połączonych urządzeń ciśnieniowych może być instalacja gazowa.
Przepis określający zasadnicze wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w projektowaniu i wytwarzaniu urządzeń ciśnieniowych, warunków i trybu dokonywania oceny zgodności, treści deklaracji zgodności, procedury zgodności oraz wzorów oznaczenia tych urządzeń wejdzie w życie, jak wiele rozporządzeń, od momentu wejścia Polski w skład Unii Europejskiej.
Wchodzący w życie przepis kategoryzuje urządzenia ciśnieniowe w zależności od wzrastającego poziomu zagrożenia związanego z ich przeznaczeniem. W kategoryzacji urządzeń ciśnieniowych ma znaczenie grupa płynów, do jakich przewiduje się ich zastosowanie.
• Płyny te podzielono na dwie grupy:
• do pierwszej grupy zalicza się płyny niebezpieczne. Płynami niebezpiecznymi są płyny skrajnie łatwopalne, wysoce łatwopalne, łatwopalne, gdy najwyższa dopuszczalna temperatura jest wyższa od temperatury zapłonu, a także bardzo toksyczne, toksyczne i o właściwościach utleniających.
• do drugiej grupy zalicza się wszystkie płyny nie wymienione w grupie pierwszej.
Kategoria urządzeń ciśnieniowych i grup tych urządzeń zależy od tego, do jakiej grupy płynów je przeznaczono. Jeżeli zbiornik jest złożony z kilku komór, to przypisuje się mu taką kategorię, jaka jest wśród nich najwyższa. Kategoria osprzętu zabezpieczającego może być równa kategorii sprzętu zabezpieczanego.
Nabywając i stosując urządzenie ciśnieniowe lub ich zespół warto wiedzieć, że proces ich projektowania i wytwarzania zapewnia właściwy poziom bezpieczeństwa zarówno podczas instalacji, jak i użytkowania.
Przepis nakłada na producentów tego sprzętu obowiązek przeprowadzenia analizy zagrożeń wynikających z jego użytkowania pod ciśnieniem, jakie w nich panuje i ze względu na warunki, w jakich one pracują. Projektowanie, sposób kontroli i wykonania powinny zapewniać w tych urządzeniach bezpieczeństwo przy użytkowaniu ich zgodnie z instrukcją producenta i w warunkach, jakie on zdołał przewidzieć.
Jeżeli producent przewidzi możliwość użycia tych urządzeń w sposób niewłaściwy, to powinien zabezpieczyć je przed niebezpieczeństwem spowodowanym takim użyciem. Sposób zaprojektowania tych urządzeń powinien uwzględniać wszystkie możliwe czynniki tak, by zapewnione było bezpieczeństwo przez cały okres ich użytkowania. Projektowanie tych urządzeń powinno przebiegać również w taki sposób, by współczynniki bezpieczeństwa zapewniały odpowiedni margines bezpieczeństwa w przypadku wszystkich przewidzianych rodzajów uszkodzeń oraz wpływu różnych czynników zewnętrznych. Przy projektowaniu powinna być stosowana metoda obliczeniowa z ewentualnym uzupełnieniem jej przez metodę doświadczalną, a w przypadkach, gdy założone obciążenie jest odpowiednio niskie – dopuszcza się tylko metodę doświadczalną. Projektowanie urządzeń ciśnieniowych powinno uwzględniać błędy w procesie ich wytwarzania i temperatury, w jakich te urządzenia będą pracować.
Urządzenia te mogą posiadać osprzęt zabezpieczający. Powinien on być tak projektowany, aby również spełniał swe funkcje właściwie i niezawodnie.
Elementy ciśnieniowe wprowadzane do obrotu oprócz oznaczenia bezpieczeństwa CE powinny zawierać na sobie takie informacje, jak: nazwę i adres lub dane identyfikacyjne producenta, jego upoważnionego przedstawiciela, rok produkcji urządzenia ciśnieniowego, oznaczenie jego serii lub partii, numer fabryczny – jeżeli się stosuje oraz najniższe i najwyższe dopuszczalne zasadnicze parametry. Jeżeli tego wymaga charakter urządzenia, umieszcza się na nim informacje istotne do bezpiecznego i właściwego instalowania, obsługi przez użytkownika i jeżeli zachodzi taka potrzeba, informacje istotne dla właściwej konserwacji i przeprowadzania badań okresowych. Mogą one zawierać dane na temat pojemności elementu ciśnieniowego, wymiaru nominalnego rurociągu, zastosowanego ciśnienia próbnego z datą ostatniej próby, ciśnienia, na jakie reagują urządzenia zabezpieczające i mocy tych urządzeń, napięcia zasilania urządzeń zabezpieczających, przewidzianego zastosowania, stopnia napełnienia, największej masy napełnienia, grupy płynów oraz inne informacje istotne do funkcjonowania tego elementu. Ważne jest również to, że mogą one zawierać na sobie informację na temat możliwości ich nieprawidłowego użycia. Rozporządzenie dopuszcza możliwość braku tych informacji umieszczonych zwykle na tych urządzeniach w przypadku, gdy możliwa jest wspólna dokumentacja techniczna dla całego ich zespołu, w jakim one występują w celu uniknięcia powtarzającego się ich oznakowania. Sytuacja taka dopuszczona jest także, gdy wielkość urządzenia nie pozwala na dołączenie takiej tabliczki. W takim przypadku stosuje się etykietowanie.
Do elementu ciśnieniowego producent powinien dołączać także instrukcję obsługi. Instrukcja ta powinna zawierać informacje dotyczące prawidłowego montażu, uruchamiania i użytkowania oraz jego konserwacji. W instrukcjach powinny także znajdować się opisy zagrożeń, wynikających z niewłaściwego użytkowania danego urządzenia oraz mogą zawierać informacje umieszczane zwykle na nim (na przykład w przypadku, kiedy rozmiary urządzenia na to nie pozwalają). Tryb dokonywania oceny zgodności, jaką przechodzą elementy ciśnieniowe, będzie zależny od kategorii elementu, dla jakiego została ona przeprowadzona. Producent może także przedstawić europejskie uznanie materiałów przeznaczonych do wytwarzania urządzeń ciśnieniowych.
• Zmiany w ogólnych przepisach bhp
Od nowego roku zmienia się również rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650).
Zmian w rozporządzeniu dokonano w jego załącznikach. W przypadkach, kiedy mają one zastosowanie w procesie pracy właściwym dla danego zakładu, pracodawca powinien dostosować do nich przepisy wewnątrzzakładowe.
W nowym przepisie zacznie obowiązywać załącznik o znakach i sygnałach bezpieczeństwa. Dostosowuje on polskie przepisy do dyrektyw Unii Europejskiej. Załącznik ten przewiduje możliwość stosowania znaków świetlnych, dźwiękowych, sygnałów ręcznych i komunikatów słownych – ich opis i okoliczności, w jakich powinny być stosowane. Pracownicy zatrudnieni przy pracach wymagających użycia tych sygnałów powinni być z nimi zapoznani i odpowiednio wyposażeni w sprzęt i ubiory opisane w tym załączniku.
Zawierają one również opis rodzajów i zastosowania środków ochrony indywidualnej. Informacje te określają, przy jakich zagrożeniach i rodzajach prac środki te należy stosować. O ich przeznaczeniu i – jeżeli zajdzie taka potrzeba – zastosowaniu powinien poinformować pracowników pracodawca. Załącznik dotyczący środków ochrony indywidualnej informuje również o tym, że pracodawca przed ich nabyciem powinien ocenić, czy spełniają one odpowiednie wymagania w odniesieniu do zagrożeń i spełnienia wymogów bezpieczeństwa.
Zmiany zostały wprowadzone rónież w załączniku nr 3 rozporządzenia w rozdziale 1 dotyczącym pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Załącznik określa ich położenie (w budynku, gdzie odbywa się praca), powierzchnię, warunki wentylacji i ogrzewania, a także na ilu pracowników powinno przypadać jedno pomieszczenie. Pomieszczenia te i dojścia do nich powinny być także dostosowane dla osób niepełnosprawnych, jeżeli zatrudnia ich pracodawca.
W rozdziale dotyczącym pomieszczeń szatni i natrysków oprócz wymagań dotyczących wentylacji (minimalnie czterokrotna), wyposażenia, szerokości przejść, oświetlenia i powierzchni określa się ich typy ze względu na zastosowanie. Załącznik ten określa parametry dotyczące pomieszczeń natryskowych i ustępów ze względu na wymagania wymienione przy pomieszczeniach szatni.
• Kodeks pracy
Od 1 stycznia zaczną również obowiązywać zmiany wprowadzone ustawą z 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Nowelizacja Kodeksu pracy swoim zakresem objęła również przepisy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Do najistotniejszych zmian można zaliczyć zmiany w funkcjonowaniu i działaniu organów zakładowego nadzoru nad warunkami pracy – czyli służby i komisji bhp.
Według nowych regulacji pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, zwaną dalej „służbą bhp”, pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca zaś zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli: zatrudnia do 10 pracowników albo zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Pracodawca – w przypadku braku kompetentnych pracowników – może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Pracownik służby bhp oraz pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań służby bhp, o którym mowa wyżej, także specjalista spoza zakładu pracy powinni spełniać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zadań służby bhp oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników tej służby. Pracownik służby bhp oraz pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań tej służby, nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla nich następstw z powodu wykonywania zadań i uprawnień służby bhp.
Zmianie ulegnie również zapis dotyczący komisji bhp. Według nowego art. 23712 k.p. pracodawca zatrudniający więcej niż 250 pracowników powołuje komisję bezpieczeństwa i higieny pracy, jako swój organ doradczy i opiniodawczy. W skład komisji bhp wchodzą w równej liczbie przedstawiciele pracodawcy, w tym pracownicy służby bhp i lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, oraz przedstawiciele pracowników, w tym społeczny inspektor pracy. Przewodniczącym komisji bhp jest pracodawca lub osoba przez niego upoważniona, a wiceprzewodniczącym – społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników.
Powyższe opracowanie sygnalizuje tylko niektóre zmiany, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2004 r. Już w nowym roku nasi eksperci zajmą się dokładnym ich omówieniem i wyjaśnieniem ewentualnych niejasności powstałych przy ich stosowaniu.

Źródło:Serwis Prawno Pracowniczy

Komentarze

Wyświetlanie Sortowanie
Tylko zalogowani użytkownicy mogą komentować. Zarejestruj lub zaloguj się [3]
Links
  [1] http://bhpekspert.pl/index.php?name=News&file=article&sid=801
  [2] http://bhpekspert.pl/index.php?name=News&catid=&topic=52
  [3] http://bhpekspert.pl/user.php