sluzbabhp [2]

Jaka służba bhp? 2002-12-12


W ostatniej nowelizacji kodeksu pracy w ramach zmniejszania obciążeń dla pracodawców złagodzono m.in. wymagania dotyczące służby bhp w firmach. Jednak przepisy w tym względzie zostały w trakcie prac parlamentarnych tak zmodyfikowane, że nie jest jasne, w jakiej formie, u których pracodawców powinna funkcjonować służba bhp.

Na mocy obowiązujących do 28 listopada br. przepisów art. 23711 k.p. do tworzenia służby bhp zobowiązani byli pracodawcy zatrudniający więcej niż 10 pracowników. Jednak w firmach, w których pracowało do 50 osób, można było powierzyć wykonywanie jej zadań specjalistom spoza zakładu pracy, a jeśli liczba zatrudnionych nie przekraczała 100 – dopuszczono realizowanie tych obowiązków przez pracowników zatrudnionych przy innej pracy.

Nowelizacja kodeksu pracy podniosła próg do 100 pracowników, po przekroczeniu którego trzeba tworzyć w firmie służbę bhp. Jednocześnie w art. 23711 k.p. znalazł się przepis par. 3, w myśl którego pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań tej służby specjalistom spoza zakładu pracy lub pracownikowi zatruDnionemu przy innej pracy. Powstaje pytanie, czy z tej możliwości mają prawo skorzystać wszyscy pracodawcy, czy tylko zatrudniający do 100 osób? Jerzy Kowalski, dyrektor Departamentu Warunków Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, przyznaje, że sprawa nie jest jednoznaczna. W jego ocenie dopuszczalna jest jednak interpretacja, w myśl której cytowany par. 3 dotyczy wszystkich pracodawców.

Kontrowersje budzi też przepis obligujący pracodawców zatrudniających do 100 osób, którzy nie przekazali zadań służby bhp zatrudnionym przy innej pracy ani specjalistom spoza zakładu, do przejęcia obowiązków tej służby. Nie określono bowiem kwalifikacji, jakie tacy pracodawcy powinni posiadać. Zdaniem J. Kowalskiego ma tu zastosowanie art. 207 k.p., w myśl którego pracodawcy są zobowiązani znać przepisy i zasady bhp. Pracodawcy chcący samodzielnie realizować funkcje służby bhp powinni więc co najmniej przejść szkolenie bhp, na którym była mowa o jej zadaniach.

Prawdopodobnie wkrótce przepisy dotyczące służb bhp zostaną sprecyzowane i zaostrzone. Znajdujący się w Sejmie rządowy projekt kolejnej nowelizacji k.p., której celem jest dostosowanie jego postanowień do wymogów Unii Europejskiej, zakłada przesądzenie, że obowiązki służby bhp mogą być powierzone pracownikom zatrudnionym przy innej pracy lub specjalistom spoza zakładu tylko przez pracodawców mających do 100 pracowników.

Natomiast wykonywanie zadań służby bhp przez samych pracodawców dopuszczalne ma być tylko w firmach zatrudniających do 20 osób, a jeśli wykonywane są wyłącznie prace biurowe – do 50 pracowników i pod warunkiem odbycia przez pracodawców odpowiedniego szkolenia. J. Kowalski tłumaczy, że z Dyrektywy z 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków mających na celu ulepszenie warunków bhp pracowników podczas pracy (89/391/EWG) wynika, że zasadą jest, iż pracodawca tworzy wewnętrzne służby bhp. Zwalnianie z tego obowiązku ma być wyjątkiem, a więc nie powinno objąć zdecydowanej większości firm.