ZWOLNIENIA GRUPOWE 0DPRAWY [1]

Autor : grupowe Dodano: 02-10-2002 - 07:03
NOWE PRZEPISY [2]
ZWOLNIENIA GRUPOWE. 0DPRAWA BĘDZIE ZALEŻAŁA OD ZAKŁADOWEGO STAŻU PRACY PRACOWNIKA
Zwolnienia łatwiejsze i mniej kosztowne
Nowelizując kodeks pracy posłowie wprowadzili wiele zmian do tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych. Przede wszystkim spod regulacji tej ustawy wyłączono małe firmy, tzn. pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników, uzależniono też wysokość odprawy od zakładowego stażu pracy pracownika.
Zmiany te wprowadziła ustawa z dnia 26 lipca br. o zmianie ustawy Kodeks pracy i niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 135, poz. 1146). Jedną z nich jest ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy zwanej powszechnie ustawą o zwolnieniach grupowych. (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 112, poz. 980). Zmiany nią wprowadzone wejdą w życie 1 lipca 2003 r.
To, że od połowy przyszłego roku ustawa o zwolnieniach grupowych będzie miała zastosowanie nie do wszystkich firm jak obecnie, a tylko do pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników, oznacza w praktyce, że żadne dokonane przez mniejsze firmy zwolnienie nie będzie już kwalifikowane jako zwolnienie grupowe; ze wszystkimi tego konsekwencjami, takimi jak brak ustawowych odpraw dla zwalnianych pracowników oraz zwolnienia pracodawcy zamierzającego zredukować swój personel z obowiązku prowadzenia długotrwałego postępowania poprzedzającego dokonanie koniecznych zwolnień. Chodzi tu m.in. o obowiązek zawiadomienia zakładowej organizacji związkowej i powiatowego urzędu pracy o zamiarze przeprowadzenia zwolnień w firmie (co pracodawca w obecnym stanie prawnym musi zrobić nie później niż 45 dni przed terminem dokonywania wypowiedzeń) oraz o skomplikowaną procedurę zawierania z działającymi w danej firmie organizacjami związkowymi porozumienia określającego zasady dokonywania zwolnień.
Obecnie nawet niewielkie zwolnienie (pod względem liczby objętych nim osób) w firmie zatrudniającej kilku lub kilkunastu pracowników, jeśli jego jedynym powodem jest np. sytuacja ekonomiczna firmy lub np. inne przyczyny ekonomiczne i organizacyjne, może wiązać się z obowiązkiem wypłaty wszystkim zwalnianym kosztownych odpraw, co często kończy się dla spełniającego ustawowy obowiązek pracodawcy koniecznością likwidacji działalności.
Wprowadzenie wspomnianego rozwiązania nie pozbawia jednak pracodawców prowadzących małe firmy (zatrudniające mniej niż 20 pracowników) możliwości dokonania zwolnień z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Będą mogli to robić, ale tylko w trybie i na zasadach określonych ogólnymi przepisami kodeksu pracy i z zastosowaniem przepisów o szczególnej ochronie przed zwolnieniem dotyczących niektórych grup pracowniczych.
Inna definicja zwolnienia
Tak więc od 1 lipca 2003 r. przepisy ustawy mają być stosowane do zakładów pracy zatrudniających co najmniej 20 pracowników, w których następuje zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych lub w związku ze zmianami organizacyjnymi, produkcyjnymi albo technologicznymi, w tym także gdy zmiany te następują w celu poprawy warunków pracy lub warunków środowiska naturalnego, jeśli powodują one konieczność jednorazowego lub w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące rozwiązania stosunku pracy z grupą pracowników obejmującą co najmniej:
• 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
• 10 proc. pracowników, gdy pracodawca zatrudnia przynajmniej 100, ale mniej niż 300 pracowników
• 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia 300 lub więcej pracowników.
Praktycznie więc nowelizacja zmienia tylko normy zwolnień kwalifikujące zamierzone zwolnienie z pracy jako zwolnienie grupowe, nie zmienia natomiast przedziału czasu, w ciągu którego można przeprowadzić tego typu zwolnienie (jednorazowo lub w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące) ani powodów, od których wystąpienia zależy, czy zwolnienie będzie traktowane jako grupowe czy też nie.
Zakładowy staż pracy
Od 1 lipca przyszłego roku wysokość odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi objętemu zwolnieniami grupowymi zależeć ma nie od ogólnego, a od zakładowego stażu pracy tego pracownika. Będzie ona wypłacana w wysokości:
• jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy mniej niż 2 lata,
• dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy 2 i więcej lat, jednak nie więcej niż 8 lat,
• trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Pozostałe zasady wypłaty tej odprawy nie zmienią się. Z jednym wyjątkiem. Prawa do odprawy nie będą mieli pracownicy pobierający w trakcie zatrudnienia emeryturę lub rentę, niezależnie od tego, w jakim wymiarze czasu pracy są zatrudnieni.
Zachowanie praw nabytych
Z tym że do trwających w dniu wejścia nowelizacji ustawy o zwolnieniach grupowych, czyli 1 lipca 2003 r., postępowań dotyczących rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn określonych w tej ustawie stosować się ma obowiązujące obecnie przepisy.
Natomiast pracownikom, których stosunki pracy rozwiązywane będą, poczynając od 1 lipca br., w następstwie postępowań trwających już w dniu wejścia w życie nowelizacji, przysługiwać ma odprawa pieniężna na zasadach określonych w dotychczasowych przepisach, chyba że odprawa pieniężna przysługująca na nowych zasadach byłaby dla nich korzystniejsza. Stanowi o tym art. 10 ustawy z dnia 26 lipca br.
Oznacza to, że pracownicy zwalniani w trybie zwolnień grupowych, których umowy o pracę rozwiązywać się będą po 1 lipca przyszłego roku, wskutek wypowiedzenia złożonego przed tą datą, będą mieli prawo do odprawy pieniężnej obliczonej według obecnie obowiązujących zasad. Jeśli jednak nowe regulacje dotyczące przyznawania odpraw okażą się dla danego pracownika korzystniejsze, otrzyma on odprawę według nowych zasad. Może tak być np. w przypadku pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy nieco ponad 8 lat, dla których jest to pierwsza praca. Według obecnie obowiązujących zasad mieliby oni prawo do odprawy pieniężnej w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, a według nowych zasad – w wysokości trzykrotnie wyższej.
Szybsze zwolnienia
Nowelizacja przewiduje skrócenie z 45 do 30 dni terminu, jaki ma pracodawca na zawiadomienie zakładowej organizacji związkowej oraz urzędu pracy o zamiarze dokonania zwolnień grupowych. Skraca też z 30 do 20 dni termin na zawarcie porozumienia dotyczącego zasad dokonywania zwolnień między pracodawcą a organizacją związkową.
Zmiany w ustawie o zwolnieniach grupowych

Stan obecny
Po 1 lipca 2003 r.

Ustawa ma zastosowanie do wszystkich pracodawców (art. 1 ust. 1).
Ustawa ma zastosowanie tylko do pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników.

Zwolnienie powodujące zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych lub w związku ze zmianami organizacyjnymi, produkcyjnymi albo technologicznymi, w tym także gdy zmiany te następują w celu poprawy warunków pracy lub warunków środowiska naturalnego, jeżeli powodują one konieczność jednorazowego lub w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące rozwiązania stosunków pracy z grupą pracowników obejmującą co najmniej 10 proc. załogi w zakładach zatrudniających do 1000 pracowników lub ·co najmniej 100 pracowników w zakładach zatrudniających powyżej 1000 pracowników.
Zwolnienie powodujące zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych lub w związku ze zmianami organizacyjnymi, produkcyjnymi albo technologicznymi, w tym także gdy zmiany te następują w celu poprawy warunków pracy lub warunków środowiska naturalnego, jeśli powodują one konieczność jednorazowego lub w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące rozwiązania stosunku pracy z grupą pracowników obejmującą co najmniej:

· 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

· 10 proc. pracowników, gdy pracodawca zatrudnia przynajmniej 100, ale mniej niż 300 pracowników,

· 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia 300 lub więcej pracowników.

Pracodawca zobowiązany jest powiadomić zakładową organizację związkową o konieczności przeprowadzenia zwolnienia – nie później niż na 45 dni przed terminem dokonywania wypowiedzeń (art 2. ust. 1).
Pracodawca zobowiązany jest powiadomić zakładową organizację związkową o konieczności przeprowadzenia zwolnienia – nie później niż na 30 dni przed terminem dokonywania wypowiedzeń.

Pracodawca zobowiązany jest powiadomić powiatowy urząd pracy o zamierzonych zwolnieniach – nie później niż na 45 dni przed terminem dokonywania wypowiedzeń (art. 3).
Pracodawca zobowiązany jest powiadomić powiatowy urząd pracy o zamierzonych zwolnieniach – nie później niż na 30 dni przed terminem dokonywania wypowiedzeń.

Porozumienie między pracodawcą a organizacją związkową określające zasady dokonywania zwolnień grupowych powinno być zawarte w terminie nie dłuższym niż 30 dni od zawiadomienia organizacji związkowej o zamierzonych zwolnieniach (art. 4 ust. 1).
Porozumienie między pracodawcą a organizacją związkową określające zasady dokonywania zwolnień grupowych powinno być zawarte w terminie nie dłuższym niż 20 dni od zawiadomienia organizacji związkowej o zamierzonych zwolnieniach.

Odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

· jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował łącznie mniej niż 10 lat,

· dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował łącznie 10 lat, lecz mniej niż 20 lat,

· trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował łącznie 20 lat i więcej.
Odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

· jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy mniej niż 2 lata,

· dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy 2 i więcej lat, jednak nie więcej niż 8 lat,

· trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Wydatki z tego tytułu są pokrywane ze środków zakładu pracy.
Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przepis art. 36 par. 11 k.p. stosuje się odpowiednio.

Prawa do odprawy pieniężnej nie mają emeryci i renciści zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy (art.8 ust. 3 pkt 4)
Prawa do odprawy pieniężnej nie mają wszyscy pracujący emeryci i renciści

Przepis ustawy, z wyjątkiem art. 2-4, mają odpowiednie zastosowanie także w razie podejmowania przez kierownika zakładu pracy indywidualnych decyzji o zwalnianiu pracowników z przyczyn wymienionych w art. 1 ust. 1, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy, a zwolnienia w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące obejmują nie więcej niż 10 proc. załogi w zakładach pracy zatrudniających do 1000 pracowników lub nie więcej niż 100 pracowników w zakładach pracy zatrudniających powyżej 1000 pracowników, z zastrzeżeniem przepisów ust. 2-5.
Przepis ustawy, z wyjątkiem art. 2-4, mają odpowiednie zastosowanie także w razie podejmowania przez kierownika zakładu pracy indywidualnych decyzji o zwalnianiu pracowników z przyczyn wymienionych w art. 1 ust. 1, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy, a zwolnienia w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1 ust. 1, z zastrzeżeniem przepisów ust. 2-5.

Komentarze

Wyświetlanie Sortowanie
Tylko zalogowani użytkownicy mogą komentować. Zarejestruj lub zaloguj się [3]
Links
  [1] http://bhpekspert.pl/index.php?name=News&file=article&sid=208
  [2] http://bhpekspert.pl/index.php?name=News&catid=&topic=71
  [3] http://bhpekspert.pl/user.php