Praca w wysokiej temperaturze okre¶lana jest jako praca w mikroklimacie gor±cym i jest zaliczona do prac w warunkach szkodliwych, za¶ mikroklimat gor±cy, jako czynnik szkodliwy dla zdrowia w ¶rodowisku pracy, podlega badaniom i pomiarom.
Jest on charakteryzowany przez wska¼nik obci±¿enia termicznego WBGT oznaczany w stopniach Celsjusza. Warto¶æ dopuszczalna tego wska¼nika uzale¿niona jest od wydatku energetycznego zwi±zanego z wykonywana prac±, prêdko¶ci przep³ywu powietrza oraz dostosowania siê pracownika do okre¶lonych warunków mikroklimatu gor±cego.
Otó¿ w celu zapewnienia w³a¶ciwych warunków pracy w pomieszczeniach powinna byæ zapewniona wymiana powietrza wynikaj±ca z potrzeb u¿ytkowych i funkcji tych pomieszczeñ, bilansu ciep³a i wilgotno¶ci oraz wystêpowania zanieczyszczeñ sta³ych i gazowych. Dlatego bardzo wa¿n± spraw± jest zaprojektowanie i sprawne funkcjonowanie w pomieszczeniach pracy odpowiedniej wentylacji. Problem ten, bywa niestety pomijany przez inwestorów-pracodawców i konsekwencje tego ponosz± pracownicy w miesi±cach letnich.
Pracodawca, nie pó¼niej ni¿ w terminie 30 dni od dnia rozpoczêcia dzia³alno¶ci, zgodnie z rozporz±dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badañ i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w ¶rodowisku pracy (Dz. U. Nr 73, poz. 645 z pó¼n. zm.), jest obowi±zany do wykonania badañ i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia w ¶rodowisku pracy.
Pomiary te powinno przeprowadziæ akredytowane (upowa¿nione) laboratorium, poniewa¿ temperatura w pomieszczeniach pracy uzale¿niona jest od wielu czynników, takich jak prêdko¶æ przep³ywu powietrza (wentylacja) i jego wilgotno¶æ oraz wp³yw promieniowania innych ¼róde³ ciep³a, np. z instalacji technologicznych oraz maszyn i urz±dzeñ technicznych.
Ze wzglêdu na szkodliwe dzia³anie na organizm mikroklimatu gor±cego szczególnej ochronie podlegaj± pracownicy m³odociani oraz kobiety w ci±¿y i w okresie karmienia.
Pracownicy m³odociani w wieku powy¿ej 17 lat, pracuj±cy w mikroklimacie gor±cym do warto¶ci 26°C wska¼nika obci±¿enia termicznego WBGT, mog± wykonywaæ pracê do 3 godzin na dobê, pod warunkiem zachowania norm wydatku energetycznego.
Ponadto pracodawca jest zobowi±zany zapewniæ m³odocianym na stanowiskach pracy dostateczn± ilo¶æ odpowiednich napojów i dziesiêciominutowe przerwy po ka¿dych piêædziesiêciu minutach pracy.
Zgodnie z za³±cznikiem nr 2 do Rozporz±dzenia Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych m³odocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz. U. Nr 200, poz. 2047 z pó¼n. zm.) w ogóle zakazana jest praca m³odocianych w pomieszczeniach, w których temperatura powietrza przekracza 30°C,
a wilgotno¶æ wzglêdna powietrza - 65%, a tak¿e w warunkach bezpo¶redniego oddzia³ywania otwartego ¼ród³a promieniowania. Podobnie, zgodnie z rozporz±dzeniem Rady Ministrów z dnia 10 wrze¶nia 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uci±¿liwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 z pó¼n. zm.) ochron± prawn± objête s± równie¿ kobiety w ci±¿y lub karmi±ce piersi±. Kobietom tym wzbroniona jest praca w warunkach, w których wska¼nik PMV (ocena ¶rednia) jest wiêkszy od 1,5.
Wska¼nik PMV oparty jest na równowadze cieplnej cia³a ludzkiego.
Zalecane warunki komfortu wystêpuj± wówczas, gdy wska¼nik PMV mie¶ci siê w zakresie od -0,5 do +0,5 PMV.
Ponadto kobietom w ci±¿y i w okresie karmienia wzbroniona jest praca w ¶rodowisku pracy, w którym wystêpuj± nag³e zmiany temperatury powietrza w zakresie przekraczaj±cym 15°C.
Pracodawca ma obowi±zek zapewniæ wszystkim pracownikom wodê zdatn± do picia lub inne napoje. Nie ma tu znaczenia, w jakich warunkach pracuj± pracownicy, poniewa¿ nie s± to napoje profilaktyczne.
Natomiast pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uci±¿liwych (art. 232 k.p.) nale¿y zapewniæ oprócz wody inne napoje. Pojêcie "warunków szczególnie uci±¿liwych" dotyczy ¶rodowiska pracy, w którym wystêpuj± okre¶lone czynniki szkodliwe i uci±¿liwe, a takim jest ¶rodowisko gor±ce.
Pracodawca ma wiêc obowi±zek zapewniæ napoje pracownikom zatrudnionym w warunkach gor±cego mikroklimatu:
• przy pracach zwi±zanych z wysi³kiem fizycznym, powoduj±cym w ci±gu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powy¿ej 1500 kcal (6280 kJ) u mê¿czyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet;
• na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28°C;
• przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia powy¿ej 25°C, charakteryzuj±cego siê warto¶ci± wska¼nika obci±¿enia termicznego (WBGT) powy¿ej 25°C. W czasie pracy w wysokiej temperaturze pracownicy trac± z potem oko³o 0,5-1,0 litra na godzinê, w zale¿no¶ci od wysi³ku fizycznego.
Pocenie powoduje utratê wody i soli mineralnych w organizmie, co mo¿e byæ przyczyn± zaburzeñ w gospodarce energetycznej pracownika.
Wysoka temperatura otoczenia mo¿e spowodowaæ omdlenie cieplne, kurcze cieplne, wyczerpanie i udar. St±d te¿ pracownicy powinni piæ napoje czêsto w ma³ych porcjach. Nale¿y zaznaczyæ, ¿e ilo¶æ, rodzaj i temperatura tych napojów powinny byæ dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników.
Przyjmuje siê, ¿e w sk³ad napoju powinno wchodziæ 1g soli, 1g witaminy C oraz dodatki smakowe na 1 litr napoju. Ilo¶æ napojów zale¿y od potrzeb pracowników i nie obowi±zuj± tu ¿adne limity.
Dopuszczalne temperatury w pomieszczeniach pracy
Czy pracownicy s± chronieni przepisami ze wzglêdu na bardzo wysokie temperatury panuj±ce w lecie w pomieszczeniach biurowych?Czy mo¿emy domagaæ siê polepszenia warunków pracy, je¶li temperatura w pokojach siêga 34oC? Proszê o podanie podstawy prawnej, gdy¿ zamierzam z³o¿yæ pismo do prze³o¿onego o zakup klimatyzatora i chcia³abym wiedzieæ, czy mam prawo domagaæ siê tego. – pyta czytelnik
Komentarze