 |
|
|
|
Robert Łabuzek
+48501700846
Masz problem z BHP
szukasz odpowiedzi ?
Szybko i gratisowo otrzymasz poradę
zadzwoń lub napisz na maila. |
|
|
Na stronie przebywa obecnie....
|
|
|
|
| |
2.Protokół powypadkowy – powództwo o ustalenie, czy dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy
Co jednak może zrobić poszkodowany pracownik w sytuacji, gdy przebieg zdarzeń odnotowany w protokole powypadkowym, a w konsekwencji ustalenia poczynione są niezgodne z rzeczywistością? Nie trudno sobie wyobrazić sytuację, gdy uznanie danego zdarzenia za wypadek przy pracy będzie budzić istotne wątpliwości i w efekcie zdarzenie to w toku postępowania powypadkowego nie zostanie uznane za wypadek przy pracy. Można sobie wyobrazić także inną sytuację tj. taką, w której pracodawca będzie naciskał na zespół powypadkowy, aby nie uznał danego zdarzenia za wypadek przy pracy a celem takich bezprawnych działań ze strony pracodawcy będzie chęć uniknięcia odpowiedzialności lub ukrycia zaniedbań w dziedzinie BHP. Na szczęście, nawet w takiej sytuacji pracownik – poszkodowany nie jest pozbawiony dochodzenia swych praw w sądzie.
Już z samego pouczenia zamieszczonego we wzorze protokołu stanowiącego załącznik do rozporządzenia w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy - wynika, że poszkodowany pracownik, a w razie wypadku śmiertelnego, uprawniony członek rodziny zmarłego pracownika, mogą wystąpić do sądu rejonowego - sądu pracy z powództwem o ustalenie i sprostowanie protokołu na podstawie art. 189 k.p.c. Z powództwem takim, w interesie poszkodowanego pracownika może wystąpić również organizacja związkowa, działająca u pracodawcy zatrudniającego poszkodowanego pracownika.
Prawo poszkodowanego pracownika do podważenia treści protokołu powypadkowego jest bowiem podkreślane w orzecznictwie sądów pracy od wielu lat. W wyroku Sądu Najwyższego z 25.07.1973 r., III PRN 35/73, OSNC 197, nr 5, poz. 95, uznano, że „sąd powszechny nie jest związany błędnym zakwalifikowaniem przez komisję powypadkową zdarzenia jako wypadku przy pracy.”
Protokół powypadkowy nie jest zatem niepodważalny, a sąd pracy może ustalić we własnym zakresie, czy określone zdarzenie miało charakter wypadku przy pracy, czy też nie i w tym zakresie dojść do odmiennych ustaleń niż pracodawca w protokole powypadkowym. Tak uznał w wyroku z 22.02.1994 r., III AUr 591/93, Pr. Pracy 1995, nr 2, poz. 38, Sąd Apelacyjny w Poznaniu, wskazując „okoliczność, że udar mózgu nastąpił w czasie pracy oraz był nagły nie wystarczy do uznania, że spełnione są warunki art. 6 ust. 1 ustawy z 12.06.1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych. Stwierdzenie zakładu pracy, że dane zdarzenie jest wypadkiem przy pracy, nie jest wiążące. Ani organ rentowy, ani sądy, nie są związane treścią protokółu powypadkowego.”
Pozytywnie wypowiedział się na temat dopuszczalności powództwa o ustalenie, iż dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy na podstawie art. 189 k.p.c. Sąd Najwyższy w wyroku z 5.06.2007 r. I UK 8/07, M.P.Pr. 2007, nr 9, poz. 494 powyższą konstatację uzasadnił następującą argumentacją: „uznanie bądź nie uznanie konkretnego zdarzenia za wypadek przy pracy w protokole powypadkowym jest ostatecznie wyrazem stanowiska pracodawcy, natomiast poszkodowany bądź rodzina zmarłego pracownika o tyle ma wpływ na to stanowisko, że w trakcie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku może zgłaszać uwagi do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, które mogą lecz nie muszą być uwzględnione przez pracodawcę (§ 10 ust. 2 i 4 rozporządzenia). Zatem to pracodawca ostatecznie decyduje o treści protokołu powypadkowego. Brak możliwości poddania tej decyzji - prawnie doniosłej - kontroli sądu w postępowaniu, którego stronami będą pracownik i pracodawca, nie może zostać zaakceptowany, bowiem prowadziłoby to do pozbawienia pracownika ochrony jego praw.” Takie zapatrywanie podzielił również Sąd Najwyższy w uchwale z 29.03.2006 r., II PZP 14/05, OSNP 2006, nr 15-16, poz. 228, którego zdaniem „powództwo o ustalenie, że konkretne zdarzenie było wypadkiem przy pracy w rozumieniu art. 3 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych jest dopuszczalne na podstawie art. 189 k.p.c.”
W praktyce zatem, jeśli uwagi poszkodowanego pracownika zgłaszane w toku postepowania powypadkowego lub jego rodziny nie zostaną uwzględnione i pracodawca podejmie ostateczną decyzję o akceptacji protokołu powypadkowego, w którym danego zdarzenia nie uznano za wypadek przy pracy, pracownik nie jest pozbawiany dochodzenia swych szans przed sądem. Może skutecznie wnieść powództwo do sądu. Jeśli czuje się skrzywdzony i jest przekonany, że ustalenia poczynione przez zespół powypadkowy są błędne, przysługuje mu prawo wniesienia powództwa ustalenie że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy.
Jednakże należy zwrócić uwagę, że nawet prawomocny wyrok zapadły pomiędzy pracownikiem a pracodawcą nie ma powagi rzeczy osądzonej w sprawie pomiędzy tymże pracownikiem a organem rentowym. Tak wypowiedział się SN w uchwale z 21.09.2004 r. II UZP 8/04, OSNP 2005, nr 5, poz. 68, którego zdaniem „organ rentowy rozpoznający wniosek o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy nie jest związany prawomocnym wyrokiem wydanym w sprawie z powództwa pracownika przeciwko pracodawcy o ustalenie lub zmianę protokołu powypadkowego w zakresie uznania zdarzenia za wypadek przy pracy (art. 365 § 1 k.p.c.); wyrok taki nie ma powagi rzeczy osądzonej w sprawie toczącej się na skutek odwołania od decyzji organu rentowego (art. 366 k.p.c.).”
Co to oznacza w praktyce? Otóż wynika z tego, że jeśli został wydany wyrok w sprawie wytoczonej przez pracownika przeciwko pracodawcy o ustalenie, że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy, to wyrok taki nie wiąże ani organu rentowego w postępowaniu toczącym się na skutek wniosku ubezpieczonego ani nie jest przeszkodą do wydania wyroku w sprawie toczącej się przed sądem z odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego. W sprawie takiej nie można się bowiem powołać na zarzut powagi rzeczy osądzonej, a to z tego powodu, że obie sprawy nie są tożsame ani pod względem podmiotowym ani przedmiotowym.
Przy wnoszeniu pozwu o ustalenie może pojawić się pytanie do jakiego sądu należy go wnieść. Czy do sądu rejonowego, czy też do sądu okręgowego? Otóż sprawy o ustalenie, że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy należą do kategorii spraw majątkowych. A skoro tak, to właściwość sądu w sprawie o ustalenie - czy dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy zależy od wartości przedmiotu sporu. Gdy określona przez pracownika wytaczającego powództwo wartość przedmiotu sporu przewyższa 75.000 zł to w danej sprawie o ustalenie, że dane zdarzenie było wypadkiem przy pracy - właściwy rzeczowo będzie sąd okręgowy a gdy wartość przedmiotu sporu nie przewyższa 75.000 zł właściwy rzeczowo w sprawie będzie sąd rejonowy. Tak uznał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 9.07.2009 r., II PK 240/08, LEX nr 535829, którego zdaniem „w sprawach o ustalenie, że określone zdarzenie było wypadkiem przy pracy, właściwy rzeczowo jest albo sąd rejonowy (art. 16 k.p.c.), albo sąd okręgowy (art. 17 pkt 4 k.p.c.), a zależy to od wartości przedmiotu sporu (ustalonej według zasad określonych w art. 19-25 k.p.c.)”.
|
| |
|
OKRESOWY Dla SŁUŻBY BHP, SZKOLENIE SIP
|
|
|
|
|
|
POZWOLENIA ZINTEGROWANE-HANDEL CO2
|
|
|
|
|
| |
Komentarze