1. Święto zwykle obniża wymiar czasu pracy
Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. W praktyce oznacza to, że w razie wystąpienia święta przypadającego w dni od poniedziałku do soboty, pracodawca musi to uwzględnić, ustalając wymiar czasu pracy pracownika w danym okresie rozliczeniowym i „odliczyć” z puli godzin do przepracowania po 8 godzin za każde takie święto. I to niezależnie od tego, w jakim systemie i rozkładzie czasu pracy pracuje pracownik. W przeciwnym razie dojdzie do wykonywania pracy ponad wymiar i dojdzie do pracy w godzinach nadliczbowych.
A zatem, ustalając wymiar czasu pracy, pracodawca powinien:
1) pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
2) następnie dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku,
3) następnie odjąć od otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby świąt przypadających w tym okresie rozliczeniowym w innych dniach niż niedziela.
Przykładowo w grudniu 2010 r. zakładając, że w firmie obowiązuje miesięczny okres rozliczeniowy czasu pracy, należy dokonać następujących obliczeń:
KROK 1. 40 godzin × 4 tygodnie = 160 godzin
KROK 2. 160 godzin +24 godziny (29-31 grudnia) = 184 godziny
KROK 3. 184 godziny - 8 godzin (25 grudnia) = 176 godzin (22 dni)
Przy czym należy pamiętać, że święto, które wypada w niedzielę, nie powoduje obowiązku „odliczenia” 8 godzin z puli do przepracowania.
2. Nie zawsze należy się dzień wolny
Dodatkowego dnia wolnego od pracy udzielamy wówczas, gdy święto przypada w dzień, który dla pracownika jest wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy – czyli najczęściej w sobotę. W takim wypadku bowiem dzień ten jest wolny dla pracownika z tytułu święta, a nie z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy.
Przykład 1
Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku. Święto przypada w sobotę. – w dzień wolny od pracy dla tego pracownika – pracodawca dla zbilansowania czasu pracy powinien mu udzielić innego (dodatkowego) dnia wolnego od pracy przypadającego od poniedziałku do piątku do końca tego okresu rozliczeniowego, w którym wystąpiło święto. W przeciwnym razie pracownik będzie miał godziny nadliczbowe (święto obniżyło wymiar jego czasu pracy o 8 godzin, a on przepracował wszystkie dni od poniedziałku do piątku zgodnie z rozkładem czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym).
Gdyby zaś święto przypadało w niedzielę, wymiar czasu pracy nie zmienia się i nie ma potrzeby udzielania pracownikowi dodatkowego dnia wolnego od pracy (chyba że tego dnia pracownik świadczył pracę, wówczas w zamian za tę pracę powinien otrzymać inny dzień wolny od pracy – art. 15111 § 1 pkt 1, § 2 i § 4 k.p.).
Przykład 2
Pracownik jest zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy po 12 godzin według indywidualnego harmonogramu. Święto przypadające w inny dzień niż niedziela obniża wymiar jego czasu pracy o 8 godzin, jego dniówki robocze zaś obejmują 12 godzin. A zatem w zależności od rozkładu jego czasu pracy i uzgodnień z pracodawcą będzie on mógł np. przyjść do pracy później lub wyjść z pracy wcześniej.
Święto przypadające w niedzielę nie powoduje zmian w ustalonym wymiarze czasu pracy.
Podstawa prawna
art. 130 § 1, § 2, art. 15111 § 1 pkt 1, § 2, § 4 Kodeks pracy