 |
|
|
|
Robert Łabuzek
+48501700846
Masz problem z BHP
szukasz odpowiedzi ?
Szybko i gratisowo otrzymasz poradę
zadzwoń lub napisz na maila. |
|
|
Na stronie przebywa obecnie....
|
|
|
|
| |
Urlop wypoczynkowy
Podejmujący pierwszą pracę uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca
Dwa progi wymiaru urlopu: 20 dni - przy zatrudnieniu krótszym niż 10 lat, 26 dni - co najmniej 10-letnim
Nowa godzinowa metoda udzielania urlopu; dzień urlopu równa się 8 godzinom pracy ANNA TELEC, SĘDZIA SĄDU PRACY
ANITA GWAREK, GŁÓWNA SPECJALISTKA W DEPARTAMENCIE PRAWA PRACY W MINISTERSTWIE GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Od 1 stycznia 2004 r. pracownik podejmujący pierwszą pracę w karierze zawodowej uzyskuje w roku kalendarzowym, w którym ją rozpoczął, prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca zatrudnienia - w wymiarze 1/12 wymiaru przysługującego po przepracowaniu roku. Oznacza to, że nie będzie musiał czekać sześć miesięcy (jak obecnie), aby dostać pierwszą część urlopu, czy roku - na pozostałą. Z końcem pierwszego miesiąca zatrudnienia będzie mógł wziąć 1/12 urlopu należnego po roku pracy. Ułatwi to pracodawcom obliczanie wymiaru urlopu w pierwszym roku pracy. Zatem ten, kto podejmie pierwszą w życiu pracę np. 1 lipca 2004 r., uzyska prawo do urlopu w wysokości 6/12 wymiaru przysługującego po przepracowaniu roku. Natomiast 1 stycznia kolejnego roku nabędzie prawo do kolejnego urlopu w pełnym wymiarze.
Przykład:
Po ukończeniu szkoły wyższej Iwona W. podejmie pierwszą w życiu pracę 1 kwietnia 2004 r. Jeżeli zechce skorzystać z urlopu podczas wakacji (np. w lipcu), może wziąć 5 dni urlopu (3/12 z 20 dni). Do takiego właśnie wymiaru nabędzie prawo z upływem czerwca.
Przykład:
Po ukończeniu szkoły wyższej Zbigniew D. podejmie pierwszą w życiu pracę 6 listopada 2004 r. Prawo do urlopu nabędzie z upływem pierwszego miesiąca zatrudnienia, tj. 5 grudnia 2004 r., w wymiarze 1/12 z 20 dni, natomiast do urlopu kolejnego, w pełnym wymiarze - 1 stycznia 2005 r.
Nie zmieniły się zasady nabywania prawa do kolejnych urlopów wypoczynkowych - nadal następuje to w każdym następnym roku kalendarzowym. Oznacza to, że ten, kto rozpocznie pierwszą w życiu pracę w 2004 r., nabywa prawo do kolejnego urlopu 1 stycznia 2005 r. Oczywiście, pod warunkiem pozostawania w tym dniu w zatrudnieniu. Nie ma przy tym znaczenia, w jakim miesiącu 2004 r. rozpoczęto zatrudnienie: w lutym czy listopadzie; prawo do kolejnego urlopu i tak nabywa się 1 stycznia 2005 r.
Do pracowników, którzy do 1 stycznia 2004 r. nie uzyskają prawa do kolejnego urlopu, stosuje się - do czasu jego nabycia - dotychczasowe przepisy. Zatem prawo do pierwszego urlopu mają oni dopiero z upływem sześciu miesięcy pracy, w wymiarze połowy wymiaru przysługującego po przepracowaniu roku, natomiast do pozostałej części urlopu - z upływem roku pracy. Z kolei prawo do kolejnego urlopu uzyskają w każdym następnym roku kalendarzowym.
Przykład:
Absolwent szkoły wyższej 1 lutego 2003 r. podjął pierwszą w życiu pracę na czas nieokreślony. Sześciomiesięczny okres zatrudnienia minął więc 31 lipca 2003 r. Tego dnia uzyskał on prawo do pierwszego w życiu urlopu wypoczynkowego, w wymiarze połowy wymiaru należnego po roku pracy, tj. 10 dni roboczych. Prawo do drugiej części urlopu nabędzie 31 stycznia 2004 r., a do urlopu kolejnego - 1 stycznia 2005 r. (pod warunkiem pozostawania tego dnia w zatrudnieniu). Ponieważ pracownik ten 1 stycznia 2004 r. nie był jeszcze uprawniony do kolejnego urlopu, nie dotyczą go nowe regulacje.
Wymiar
Od 1 stycznia 2004 r. obowiązują dwa progi wymiaru urlopu wypoczynkowego:
20 dni - przy zatrudnieniu krótszym niż 10 lat,
26 dni - co najmniej 10-letnim.
Do końca 2003 r. obowiązują jeszcze trzy progi:
18 dni - po roku pracy
20 dni - po 6 latach pracy,
26 dni - po 10 latach pracy.
Zmiana ta wynika z konieczności dostosowania polskiego ustawodawstwa do dyrektywy Rady nr 93/104 (EC) z 23 listopada 1993 r. dotyczącej pewnych aspektów organizacji pracy. Gwarantuje ona pracownikom minimum 4-tygodnie urlopu wypoczynkowego. Nowe wymiary 20 i 26 dni dotyczą zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. Natomiast urlop dla osoby na niepełnym etacie ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu, biorąc za podstawę wymiar urlopu 20- lub 26-dniowy. Oznacza to, że półetatowiec będzie miał urlop w wymiarze 10 lub 13 dni, natomiast zatrudniony na 2/3 etatu - 15 lub 19,5 dnia, co po zaokrągleniu daje 20 dni. Zgodnie bowiem z art. 154 § 2k.p.niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Dotychczas wymiar urlopu zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy był taki sam jak pracownika na pełnym etacie. Urlop w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć podstawowego wymiaru 20 lub 26 dni.
Anna Telec
Anita Gwarek
Na dwóch etatach
Obecnie do stażu, od którego zależy prawo do urlopu i jego wymiar, wlicza się okresy poprzedniej pracy bez względu na przerwy w niej oraz sposób ustania zatrudnienia. Oznacza to, że uwzględnia się tu jedynie okresy zatrudnienia zakończone przed dniem nawiązania kolejnej umowy o pracę, a pomija - trwający stosunek pracy. Sytuacja ta zmieni się 1 stycznia 2004 r. Zgodnie bowiem z dodanym § 2 art. 1541k.p.w razie jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy do stażu tego wlicza się także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy.
Przykład:
Zatrudniony od 1 maja 2002 r. u pracodawcy A podejmie dodatkową pracę 1 lutego 2004 r. w innej firmie. Do stażu pracy, warunkującego prawo i wymiar urlopu wypoczynkowego, zalicza się mu okres pracy w zakładzie A od 1 maja 2002 r. do 31 stycznia 2004 r.
Jak udzielać
Od 1 stycznia 2004 r. urlop przyznaje się na "dni pracy pracownika" zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy w danym dniu. Zatem urlop może być udzielany na każdy dzień tygodnia roboczy dla danej osoby (zgodnie z obowiązującym ją harmonogramem), a więc również na niedziele i święta.
Nowy art. 1542k.p.wprowadził godzinową metodę udzielania urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że daje się go na dni pracy danej osoby, zgodnie z obowiązującym ją rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi jej czasu pracy tego dnia. Przy tej metodzie dzień urlopu równa się 8 godzinom pracy. Zatem pracujący tego dnia 12 godzin, wnioskujący o urlop na ten dzień, dostanie go na cały dzień. Ponieważ dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy, udzielenie urlopu na 12-godzinny dzień pracy oznacza rozliczenie tego dnia w wymiarze godzinowym, tj. dzień urlopu (8 godzin) plus pół dnia urlopu (4 godziny). Oznacza to, że w puli urlopowej pracownika mającego prawo do 20 dni urlopu pozostanie 18 dni i 4 godziny urlopu. Ta godzinowa metoda udzielania urlopu będzie najbardziej pomocna przy systemach czasu pracy przewidujących wydłużenie dobowej normy czasu pracy ponad 8 godzin (np. do 12 godzin) i ułatwi pracodawcom udzielanie im urlopu.
Wskazane zasady stosuje się odpowiednio do pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż 8 godzin, np. czas pracy niepełnosprawnego zaliczonego do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 na tydzień.
Udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop. Sytuacja taka może dotyczyć pracownika, który pracuje w innym systemie czasu pracy niż 8-godzinny, np. w systemie równoważnych norm czasu pracy, i po wykorzystaniu urlopu prawie w całości pozostało mu do wykorzystania np. jedynie 4 godziny. Wówczas pracodawca może udzielić mu urlopu na te 4 godziny.
W zatrudnieniu sezonowym
Obecnie - zgodnie z art. 159k.p.- zatrudniony przy pracy sezonowej ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 1,5 dnia za każdy przepracowany miesiąc. Nowela skreśliła ten przepis. Wobec tego od 1 stycznia 2003 r. pracującym przy pracy sezonowej urlopu udziela się na ogólnych zasadach.
Ekwiwalent pieniężny
Zmieniły się zasady nabywania prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, ograniczając to prawo do sytuacji rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Do 31 grudnia 2003 r. pracodawca jest obowiązany wypłacić ekwiwalent pieniężny także w razie powołania pracownika do zasadniczej, okresowej lub zawodowej służby wojskowej, do służby wojskowej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego albo do odbycia przeszkolenia wojskowego trwającego dłużej niż 3 miesiące oraz w razie skierowania do pracy za granicą. Zachowano natomiast przepis dopuszczający możliwość niewypłacenia ekwiwalentu, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu podczas kolejnej umowy o pracę, zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej, np. firma nadal zatrudnia daną osobę na czas nieokreślony po zakończeniu umowy na czas określony.
Jak płacić
Za czas urlopu wypoczynkowego zatrudnionemu przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki pensji wlicza się do podstawy wynagrodzenia urlopowego z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu albo z 12 miesięcy - jeśli zarobki danej osoby ulegają znacznym wahaniom. Wypłata wynagrodzenia za czas urlopu powinna nastąpić w terminie, miejscu i czasie wskazanym w regulaminie pracy. Z kolei pracodawcy niezobowiązani do tworzenia regulaminu (a więc mający poniżej 20 pracowników) muszą o tych okolicznościach poinformować pracownika na piśmie. Tak jest dziś i w tym zakresie nowela nic nie zmienia. Dodaje natomiast nowy art. 1721 k.p., pozwalający pracodawcom w pewnych sytuacjach na uchylenie się od konieczności uiszczenia wynagrodzenia czy ekwiwalentu urlopowego. I tak, od 1 stycznia 2004 r. nie muszą tego czynić, jeśli odrębne przepisy nakazują im objąć pracownika ubezpieczeniem, gwarantującym mu otrzymanie świadczenia pieniężnego za czas urlopu. Gdyby zaś owo świadczenie z ubezpieczenia okazało się niższe od kodeksowego wynagrodzenia czy ekwiwalentu za urlop, w grę wchodzi wyrównanie zatrudnionemu różnicy. Dotyczy to np. polskich przedsiębiorstw budowlanych zatrudniających naszych pracowników w Niemczech. Mają oni obowiązek wpłacać za tych pracowników składki do tzw. niemieckiej kasy urlopowej. Ma to zatem zapobiec sytuacjom, w których pracodawcy będą zobowiązani do wypłacania podwójnych świadczeń związanych z urlopem wypoczynkowym.
|
| |
|
OKRESOWY Dla SŁUŻBY BHP, SZKOLENIE SIP
|
|
|
|
|
|
POZWOLENIA ZINTEGROWANE-HANDEL CO2
|
|
|
|
|
| |
Komentarze