VORTAL BHP
Aktualnie jest 860 Linki i 253 kategori(e) w naszej bazie
WARTE ODWIEDZENIA
 Co nowego Pierwsza 10 Zarekomenduj nas Nowe konto "" Zaloguj 28 marca 2024
KONTAKT Z NAMI

Robert Łabuzek
+48501700846
 
Masz problem z BHP
szukasz odpowiedzi ?
Szybko i gratisowo otrzymasz poradę
zadzwoń lub napisz na maila.

Na stronie przebywa obecnie....

Obecnie jest 54 gości i 0 użytkowników online.

Możesz zalogować się lub zarejestrować nowe konto.

Menu główne


Google

Przeszukuj WWW
Szukaj z www.bhpekspert.pl

NOWE PRZEPISY: Praca w szczególnych warunkach-zmiany w przepisach Autor : prawo24
Praca Zmiany w przepisach z zakresu pracy w szczególnych warunkach.
Czy po zmianach przepisów obowiązują te same kryteria ustalające prawo do wcześniejszej emerytury? Czy przekształcenie lub restrukturyzacja zakładu pracy ma wpływ na uprawnienia pracownicze?
Czy po zmianach przepisów obowiązują te same kryteria ustalające prawo do wcześniejszej emerytury? Czy przekształcenie lub restrukturyzacja zakładu pracy ma wpływ na uprawnienia pracownicze?
Przepisami ustawy z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 498) znowelizowany został art. 32 ustawy emerytalnej, m.in. w zakresie, w jakim definiuje pojęcie „pracownik zatrudniony w szczególnych warunkach”.
Zgodnie z obowiązującym od 2 maja 2003 r. nowym brzmieniem powołanych unormowań za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.
Powyższy zapis ma zastosowanie odpowiednio do pracowników, którzy kontynuują pracę w szczególnych warunkach w podmiotach powstałych w wyniku przekształcenia lub restrukturyzacji, oraz w stosunku do pracowników, którzy zostali przejęci w trybie art. 231 kodeksu pracy od pracodawców będących podmiotami, w których obowiązują stosowne wykazy stanowisk.
Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, w dalszym ciągu ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.
Regulacje rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 z późn.zm.) przewidują, że stanowiska pracy, na których wykonywana jest praca w szczególnych warunkach, ustalają – w podległych i nadzorowanych zakładach pracy – właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.
Wykazy te mają zastosowanie również w stosunku do jednostek organizacyjnych:
1) które powstały w drodze przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w inne przedsiębiorstwo, w przedsiębiorstwa, w spółkę lub w spółki,
2) które zostały przekazane organom samorządu terytorialnego,
3) dla których uprawnienia i obowiązki organu założycielskiego przejęli wojewodowie lub inne organy państwowe.
Przepisy powołanego rozporządzenia dotyczą więc – w tym samym stopniu – podmiotów gospodarczych, które w wyniku procesu prywatyzacji lub restrukturyzacji zostały przekształcone z przedsiębiorstwa państwowego w inne przedsiębiorstwo (przedsiębiorstwa) lub w spółkę (spółki).
Zakres powyższych unormowań można zatem rozszerzyć na podmioty powstałe w wyniku wieloetapowego procesu przekształcania przedsiębiorstwa państwowego np. w spółkę powstałą z jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, jeżeli w powstałym podmiocie gospodarczym praca wykonywana jest na tych samych stanowiskach, w tych samych warunkach środowiskowych i z zastosowaniem wykazów stanowisk pracy w szczególnych warunkach obowiązujących do czasu rozpoczęcia przekształceń.
W przypadku spełnienia powyższych kryteriów – z zastosowaniem pozostałych warunków rozporządzenia – praca wykonywana w zakładach powstałych po wieloetapowych przekształceniach może być uznana za pracę w szczególnych warunkach.
Aktualnie obowiązujące przepisy nie mają tym samym zastosowania w odniesieniu do pracowników prywatnych zakładów pracy, co w praktyce oznacza, że praca w prywatnym zakładzie, wykonywana nawet na stanowiskach wymienionych w wykazach ustalonych przez właściwych ministrów, nie może być uznana za pracę w szczególnych warunkach.
Praca w szczególnych warunkach – orzecznictwo
Dotychczasowa praktyka orzecznicza w powyższym zakresie była zróżnicowana. I tak np.: w wyroku z 7 lipca 1999 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt III RN 25/99) stwierdził m.in., że „przepisy wskazanego rozporządzenia nie różnicują pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ze względu na rodzaj zakładu pracy, w którym ta praca jest świadczona. Określone normy prawne mają więc również zastosowanie do pracowników zatrudnionych przez prywatnych pracodawców”. Sąd przyjął zatem, że status prawny pracodawcy pozostaje bez znaczenia, jeśli pracownik wykonuje pracę stale i w pełnym wymiarze, w warunkach oraz na stanowisku odpowiadającym przepisom rozporządzenia i określonym w wykazach stanowisk pracy w szczególnych warunkach zawartych w zarządzeniach resortowych. Stanowisko takie wydaje się być uzasadnione z punktu widzenia zasady równego traktowania tych samych grup pracowniczych przez władze publiczne. Podstawowe znaczenie przy ocenie uprawnień emerytalnych powinien mieć bowiem fakt wykonywania pracy w szczególnych warunkach i w pełnym wymiarze czasu pracy, a nie status prawny przedsiębiorstwa, w którym zatrudniony jest pracownik.
Natomiast 13 lutego 2002 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę, w myśl której pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach są – bez względu na status własnościowy pracodawcy – prace wymienione w § 4–8a rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Sąd Najwyższy przyjął, że zawarte w art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej odesłanie do przepisów dotychczasowych, sankcjonujących obowiązywanie rozporządzenia, można odnosić tylko do tych przepisów rozporządzenia, które regulują materię określoną w przepisie ustawy, a więc: wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na jakich osobom wykonującym te prace przysługuje prawo do emerytury.
Sąd ustalił przy tym, że przepisy § 1 ust. 2 i 3 rozporządzenia nie określają ani wieku emerytalnego, ani rodzajów i stanowisk pracy, ani warunków przechodzenia na emeryturę. Tym samym przyjął, że przepisy te nie należą do przepisów dotychczasowych, które z mocy art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej mają zastosowanie do pracowników, o których mowa w tym artykule.
Mimo powyższej uchwały, w związku z wejściem w życie nowelizacji art. 32, wszelkie sprawy emerytalne związane z pracą w szczególnych warunkach rozstrzygane są zgodnie z nowym brzmieniem przepisu.
Wykaz stanowisk
Należy zauważyć, że celem stworzenia resortowych wykazów stanowisk było ustalenie stanowisk pracy, na których wykonywana jest praca w szczególnych warunkach, stanowiąca jedno z podstawowych kryteriów warunkujących uznanie danej pracy za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych. Wykazy te mają zatem charakter techniczno-porządkujący, a ich materia jest niezbędna w procesie przyporządkowywania danego stanowiska pracy do rodzaju prac określonych w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.
Wykazy A i B rozporządzenia zawierają bowiem jedynie listę prac rodzajowo zróżnicowanych według kryterium branżowego, określając tylko w sporadycznych przypadkach stanowiska pracy, na których wykonywana jest praca w szczególnych warunkach. Kontrowersyjne jest zatem stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym w załączniku do rozporządzenia zawarty jest kompletny wykaz stanowisk, a wykazy resortowe musiały być jedynie dostosowane do treści załącznika.
Jeżeli więc przepisy § 1 ust. 2 i 3 rozporządzenia są sprzeczne z przepisami ustawy emerytalnej, to powstaje wątpliwość, czy w przypadku ustalania, czy pracownik wykonuje pracę w szczególnych warunkach, można się kierować resortowymi wykazami stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A i B rozporządzenia. W praktyce może to oznaczać, że krąg osób uprawnionych do emerytury jest nieokreślony.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami podstawą do wydania pracownikowi świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach bądź dokonania odpowiedniego wpisu w świadectwie pracy może być tylko dokumentacja będąca w posiadaniu pracodawcy. Pracodawca powinien zatem prowadzić ewidencję stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, oraz ewidencję zatrudnionych na nich pracowników, a także powinien odnotowywać w aktach osobowych okresy wykonywania tych prac. Zatrudnienie takie powinno być również stwierdzone w sporządzonej przez obie strony stosunku pracy umowie o pracę.
Z uwagi na fakt, że prywatni pracodawcy nie byli dotychczas zobowiązani do prowadzenia tego rodzaju ewidencji oraz dokonywania stosownych adnotacji w aktach osobowych pracowników, powstaje wątpliwość, czy dokumentacja znajdująca się w ich posiadaniu pozwoli na ustalenie, którzy z zatrudnionych pracowników wykonywali prace w szczególnych warunkach, w jakich okresach oraz w jakim wymiarze czasu pracy była ona wykonywana.
Odzwierciedleniem tego problemu jest fakt sporządzania przez prywatnych pracodawców świadectw wykonywania prac w szczególnych warunkach, nieodpowiadających wymogom dyspozycji § 2 ust. 2 rozporządzenia, bądź w których pracodawca bezpodstawnie powołuje się na resortowe wykazy stanowisk, które nie mają do niego zastosowania.
Podstawa prawna:
ustawa z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 498).

Źródło:Prawo Przedsiębiorcy Nr 27/2003

Małgorzata Rusewicz
Masz wątpliwości, napisz:
prawo.autorzy@infor.pl Otwórz











Komentarze

Wyświetlanie Sortowanie
Tylko zalogowani użytkownicy mogą komentować. Zarejestruj lub zaloguj się
INDIE 2015


Nasza nowa strona


Kodeks pracy


OKRESOWY Dla SŁUŻBY BHP, SZKOLENIE SIP


Kategorie


POZWOLENIA ZINTEGROWANE-HANDEL CO2


Głosowanie

Czy Państwowa Inspekcja Pracy spełnia swoją rolę

[ Wyniki | Ankiety ]

Głosów: 330
Komentarzy: 1


Polecamy ebooki



BHP EKSPERT Sp.z o.o.

NIP 678-315-47-15 KRS 0000558141 bhpekspert@gmail.com
tel.kom.(0)501-700-846
Tworzenie strony: 0,258628129959 sekund.