 |
|
|
|
Robert Łabuzek
+48501700846
Masz problem z BHP
szukasz odpowiedzi ?
Szybko i gratisowo otrzymasz poradę
zadzwoń lub napisz na maila. |
|
|
Na stronie przebywa obecnie....
|
|
|
|
| |
Nowa ustawa. Świadczenia za wypadki przy pracy i choroby zawodowe
Świadczenia za wypadki mogą otrzymać tylko ubezpieczeni
Osoby podlegające ubezpieczeniom wypadkowym w razie wypadku przy pracy bądź choroby zawodowej mogą otrzymać świadczenia finansowane z funduszu wypadkowego, funkcjonującego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Kiedy mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy, określa ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.), która weszła w życie 1 stycznia br.
Wypadki z urazem
Zgodnie z art. 3 za taki wypadek uważa się nagłe zdarzenie związane z pracą, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz (czyli uszkodzenie tkanek lub narządów człowieka) albo śmierć, które nastąpiło:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
w czasie lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
w momencie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między jego siedzibą a miejscem wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy.
Nowością w definicji wypadku przy pracy jest określenie, że za wspomniany wypadek uważa się jedynie zdarzenie powodujące uraz lub śmierć. Nie mogą być już uznawane za wypadek tzw. zdarzenia bezurazowe, powodujące np. tylko straty materialne.
Tak jak wypadek przy pracy traktuje się też wypadek, któremu pracownik uległ:
w czasie podróży służbowej, chyba że spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie miało związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u danego pracodawcy organizacje związkowe.
Poszkodowani inni niż pracownicy
Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenia wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, któremu uległy osoby podlegające, zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 z późn. zm.), ubezpieczeniu wypadkowemu z innych tytułów niż stosunek pracy. Chodzi tu o zdarzenia powstałe podczas:
uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe,
wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
pełnienia mandatu posła lub senatora, jeżeli parlamentarzysta pobiera uposażenie,
odbywania szkolenia lub stażu przez absolwenta pobierającego stypendium na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy,
wykonywania pracy na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych przez członków takich spółdzielni oraz inne osoby niezatrudnione na podstawie umowy o pracę i wynagradzane według zasad obowiązujących członków spółdzielni,
pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, z wyjątkiem pracy wykonywanej poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy oraz przez uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów niemających ukończonych 26 lat,
wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,
wykonywania zwykłych czynności związanych z działalnością pozarolniczą, tzn. prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej, byciem twórcą lub artystą, wykonywaniem (w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.) wolnego zawodu,
zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej,
wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi bądź zakonnymi,
odbywania zastępczych form służby wojskowej,
nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium.
Choroby z wykazu
Natomiast za choroby zawodowe, zgodnie z art. 4 wspomnianej ustawy z dnia 30 października 2002 r., uznawane są dolegliwości określone w wykazie, o którym mowa w przepisach kodeksu pracy. Znajduje się on w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawie zgłaszania, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz.U. nr 132, poz. 1115).
Na liście znajdują się m.in. pylice płuc, zatrucia wywołane przez niektóre substancje chemiczne, astma oskrzelowa, nowotwory złośliwe, niektóre choroby skóry, układów ruchu. Warunkiem uznania danej dolegliwości za chorobę zawodową, oprócz znajdowania się jej we wspomnianym wykazie, jest to, żeby była ona wywołana czynnikiem szkodliwym dla zdrowia, który występuje w środowisku pracy, lub sposobem wykonywania pracy.
Należy zaznaczyć, że wykaz chorób zawodowych zawarty we wspomnianym rozporządzeniu, mimo iż zostało ono wydane na mocy upoważnienia zawartego w kodeksie pracy, ma zastosowanie do wszystkich osób podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu.
Świadczenia za wypadki
i choroby
Świadczenia, jakie można uzyskać z funduszu wypadkowego w razie wypadku przy pracy bądź choroby zawodowej, są określone w rozdziale 2 wspomnianej ustawy. Z tego tytułu przysługują:
zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy,
zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, a wykonuje on pracę w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej albo na wyodrębnionym stanowisku pracy dostosowanym do potrzeb adaptacji bądź przyuczenia do określonego zajęcia,
jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego (na ponad 6 miesięcy) uszczerbku na zdrowiu,
jednorazowe odszkodowanie – dla członków rodziny zmarłego wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,
renta z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wspomnianych zdarzeń,
renta szkoleniowa – dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
renta rodzinna – dla członków rodziny zmarłego w efekcie wspomnianych zdarzeń,
dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej,
dodatek pielęgnacyjny do renty – dla świadczeniobiorców uznanych za całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji albo mających ponad 75 lat,
pokrycie kosztów leczenia skutków wypadków z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych nierefundowanych na podstawie odrębnych przepisów oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w wysokości udziału własnego ubezpieczonego określonego w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Z orzecznictwa*
Związek zdarzenia z pracą zostaje zerwany wówczas, gdy pracownik bez prawnego usprawiedliwienia nie wykonuje pracy. Nie dotyczy to jednak krótkich przerw pozostających w związku z wykonywanymi normalnie czynnościami – wyrok SN z 23 września 1999 r., II UKN 130/99 (OSNAP 2001/3/76),
Stres psychiczny wywołany nieporozumieniem z przełożonym pracownika może być – zależnie od źródeł i przebiegu konfliktu – kwalifikowany jako zewnętrzna współprzyczyna udaru mózgu, gdy przełożony niewłaściwie czyni użytek z kompetencji do wydawania podwładnym poleceń dotyczących pracy – wyrok SN z 11 lutego 1999 r., II UKN 472/98 (OSNAP 2000/7/292)
Udział w meczu piłkarskim w ramach festynu ludowego organizowanego przez urząd gminy nie stanowi wykonywania przez pracownika samorządowego zwykłych czynności w sytuacji, gdy pracownik był zatrudniony na stanowisku konserwatora oczyszczania – wyrok SN z 28 marca 2001 r., II UKN 290/00 (OSNAP-wkł. 2001/17/3)
Wypadek pracownika w czasie podróży służbowej biorącego udział w jej części rekreacyjnej podlega ochronie prawnej z tytułu wypadków przy pracy, chyba że zachowanie pracownika jest naganne w sposób uzasadniający uznanie, że doszło do zerwania związku z podróżą służbową – wyrok SN z 8 października 1999 r., II UKN 545/98 (OSNAP 2001/1/21)
Pracownik, który w czasie mycia okna w pracy doznał wypadku na skutek wypadnięcia nieprawidłowo umocowanej futryny okiennej, o czym nie wiedział, nie dopuszcza się rażącego niedbalstwa, nawet gdy przystąpił do mycia okna, nie mając odpowiedniego sprzętu – wyrok SN z 15 czerwca 1999 r., II UKN 2/99 (OSNAP 2000/17/663)
Wykwalifikowany pracownik leśny, zaznajomiony z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi przy pozyskiwaniu drewna, który bez żadnej racjonalnej przyczyny przebywa w odległości mniejszej od miejsca ścinki drzewa, niż przewidują to przepisy, zachowuje się w sposób rażąco niedbały – wyrok SN z 29 października 1998 r., UKN 278/98 (OSNAP 1999/23/756)
* przytaczane wyroki dotyczą wprawdzie obowiązującej do końca 2002 r. ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków
przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 1983 r. nr 30, poz. 144
z późn. zm.), ale zachowały one swoją aktualność.
Wypadek był, świadczeń nie ma
Prawa do świadczeń z funduszu wypadkowego nie mają ubezpieczeni poszkodowani w wypadkach, których jedyną przyczyną było naruszenie przez nich przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, wskutek umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa. Świadczenia te nie przysługują również ubezpieczonym, którzy będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających, bądź substancji psychotropowych, przyczynili się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Nowym rozwiązaniem jest zastrzeżenie, że poszkodowani wskutek wypadku przy pracy bądź choroby zawodowej, którzy prowadzą pozarolniczą działalność, współpracują przy takiej działalności albo są duchownymi opłacającymi składki na swoje ubezpieczenie oraz członkowie ich rodzin nie mogą dostać świadczeń „wypadkowych”, jeśli w dniu wypadku lub złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej zalegają ze składkami na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 2 zł. Fundusz wypadkowy wypłaci im świadczenia, dopiero gdy spłacą całe zadłużenie.
Prawo do zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, jednorazowego odszkodowania i dodatku pielęgnacyjnego przedawnia się w takich przypadkach jednak już po upływie 6 miesięcy od dnia wypadku lub złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z uwagi na chorobę zawodową.
|
| |
|
OKRESOWY Dla SŁUŻBY BHP, SZKOLENIE SIP
|
|
|
|
|
|
POZWOLENIA ZINTEGROWANE-HANDEL CO2
|
|
|
|
|
| |
Komentarze