Zasada jest taka, że pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, który: - nie ma kwalifikacji lub niezbędnych umiejętności do jej wykonywania, - nie zna przepisów ani zasad bhp.

Jednak obowiązek przeszkolenia pracowników przed dopuszczeniem ich do pracy ciąży na samym pracodawcy, a nie na zatrudnionych. On też musi dbać o systematyczne okresowe szkolenia pracowników.

Jest tylko jeden wyjątek od obowiązku przeszkolenia pracownika przed dopuszczeniem go do pracy - gdy pracownik jest zatrudniany na tym samym stanowisku, które zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem kolejnej umowy o pracę.

Pracodawca sam się szkoli...

Sam pracodawca również musi przejść szkolenie bhp w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków. Szkolenie to powinien powtarzać okresowo.

... a następnie informuje pracowników

Szef musi też: - informować pracowników, jakie przepisy i zasady bhp obowiązują przy poszczególnych pracach, -wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpiecznej pracy na zajmowanych przez nich stanowiskach. Pracownik musi na piśmie potwierdzić, że zapoznał się z zasadami i przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szkolenia bhp odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

Kto szkoli

Organizatorem i prowadzącym szkolenie może być:

• - sam pracodawca lub


• -firma specjalistyczna  na zlecenie pracodawcy.

Jak przygotować szkolenie

Zarówno pracodawca samodzielnie organizujący szkolenie, jak i firma działająca na jego zlecenie muszą zapewnić: -programy poszczególnych rodzajów szkolenia opracowane dla grup stanowisk; Przygotowuje je sam pracodawca lub w porozumieniu z nim firma działająca na jego zlecenie (na podstawie programów ramowych stanowiących załącznik do rozporządzenia z 27 lipca 2004 r.). -programy szkolenia instruktorów w zakresie metod prowadzenia instruktażu (jeżeli takie szkolenie jest prowadzone); -wykładowców i instruktorów z odpowiednią wiedzą, doświadczeniem zawodowym i przygotowaniem dydaktycznym; - odpowiedni lokal na szkolenie; -wyposażenie dydaktyczne; -dokumentację, tj. programy szkolenia, dzienniki zajęć, protokoły przebiegu egzaminów i rejestr wydanych zaświadczeń.

Czego dowie się uczestnik

Podczas szkolenia pracownicy muszą: -zapoznać się z czynnikami, które mogą powodować zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia podczas pracy, oraz ze środkami i działaniami, które zapobiegną tym zagrożeniom, -poznać przepisy oraz zasady bhp niezbędne do wykonywania pracy na określonym stanowisku, - zapoznać się z obowiązkami i odpowiedzialnością w dziedzinie bhp związanymi z wykonywaną pracą, - nauczyć się wykonywać pracę w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób, -dowiedzieć się, jak postępować w sytuacjach awaryjnych oraz jak udzielać pomocy osobie, która uległa wypadkowi. Pracodawca musi przechowywać programy, na podstawie których były prowadzone aktualne szkolenia bhp.

Kursy wstępne...

W dziedzinie bhp prowadzi się szkolenia wstępne i okresowe. W tabeli przedstawiamy podstawowe informacje o tych kursach i różnice między nimi.

Pracownik musi potwierdzić, że odbył instruktaż ogólny oraz stanowiskowy. Służy do tego karta szkolenia wstępnego (jej wzór stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia z 27 lipca 2004 r.). Pracodawca przechowuje ją w aktach osobowych pracownika -w części A.

...i okresowe

Natomiast szkolenie okresowe kończy się egzaminem, który ma sprawdzić przyswojoną przez pracownika wiedzę objętą programem kursu, a także umiejętność wykonywania lub organizowania pracy zgodnie z przepisami bhp. Egzamin przeprowadza organizator szkolenia. Potwierdzeniem jest zaświadczenie, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji i nauki z 3 lutego 2006 r. Pracodawca przechowuje je w części B akt osobowych pracownika.

Zwolnieni z okresowych

Ze szkoleń okresowych może być zwolniona osoba, która odpowiednio w ciągu 6 lub12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na danym stanowisku:- u innego pracodawcy odbędzie wymagane szkolenie okresowe i przedstawi aktualne zaświadczenie potwierdzające udział w nim, -odbyła szkolenie okresowe wymagane dla osoby zatrudnionej na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk, jeżeli jego program uwzględnia zakres tematyczny wymagany programem szkolenia okresowego obowiązującego na nowym stanowisku.Za równoznaczne z odbyciem tego kursu uważa się też ukończenie dokształcania lub doskonalenia zawodowego związanego z nauką zawodu, przyuczeniem do zawodu albo podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. Ważne by odbyło się to w okresie wymaganym dla szkoleń okresowych i uwzględniało program szkolenia wymagany dla określonego stanowiska pracy.

Jakie przepisy

-art. 237, art. 237kodeksu pracy -rozporządzenie z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy ( DzU nr 180, poz. 1860 ze zm.)-rozporządzenie z 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych ( DzU nr 31, poz. 216)

Szkolenie wstępne
Forma	Cel	Kto podlega	Kto prowadzi	Czas trwania
instruktaż ogólny (szkolenie wstępne ogólne)	zapoznanie się z: - podstawowymi prze- pisami bhp zawartymi w kodeksie pracy, ukła- dach zbiorowych pracy lub regulaminach pracy - przepisami bhp obowiązującymi w zakładzie pracy - zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku	- nowo zatrudnieni pracownicy - studenci odbywający u pracodawcy praktykę studencką - uczniowie szkół zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu	- pracownik służby bhp lub - osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo - pracownik wyznaczony przez pracodawcę mający wiedzę i umiejętności zapewniające właściwą realizację programu instruktażu	minimum 3 godziny
instruktażstanowiskowy (szkolenie wstępne na stanowisku pracy)	zapoznanie z: - czynnikami środo- wiska pracy i ryzykiem zawodowym wystę- pującymi na danym stanowisku pracy - sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki - metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach	- pracownicy zatrudniani na stanowiskach robotniczych oraz innych, na których występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych - pracownicy przenoszeni na stanowiska opisane wyżej - uczniowie odbywający praktyczną naukę zawodu - studenci odbywający praktykę studencką Uwaga! Pracownik, który wykonuje pracę na kilku stanowiskach, powinien na każdym z nich odbyć instruktaż.	- wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca - jeżeli mają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego	powinien zależeć od: - przygotowania zawodowego pracownika - dotychczasowego stażu pracy - rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku, na którym ma być zatrudniony pracownik Uwaga!Instruktaż stanowiskowymusi zakończyć sięsprawdzianem wiedzyi umiejętności z zakresuwykonywania pracy zgodnie z przepisami orazzasadami bhp. Dopiero po nim wolno dopuścić pracownika do wykonywania pracy na tym stanowisku

Szkolenie okresowe
Cel	Kto podlega	Forma	Częstotliwość	Kiedy pierwsze szkolenie
aktualizacja oraz ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bhp oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie	pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych	instruktaż	nie rzadziej niż raz na 3 lataUwaga! Jeżeli na stanowiskach występują szczególnie duże zagrożenia bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, to nie rzadziej niż raz w roku.	w okresie 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na danym stanowisku, natomiast pracodawcy oraz inne osoby kierujące pracownikami (w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści) w ciągu 6 miesięcy od zatrudnienia na danym stanowisku
	- pracodawcy oraz inne osoby kierujące pracownikami (w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści) - pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji - pracownicy służby bhp i inne osoby wykonujące zadania tej służby - pracownicy administracyjno-biurowi oraz inni pracownicy, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bhp	kurs, seminarium lub samokształcenie kierowane	nie rzadziej niż raz na 5 lat, a dla pracowników administracyjno-biurowych nie rzadziej niż raz na 6 lat