Trzecia musi być na czas nieokreślony

Pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę na czas określony nawet na kilka lat, jeśli jest to uzasadnione charakterem wykonywanej pracy. W przeciwnym razie naruszy przepisy

Jeżeli pracodawca zdecyduje się na zawarcie stosunku pracy, to spośród umów terminowych ma do wyboru zatrudnienie na: > okres próbny (pisaliśmy o niej w DF dwa tygodnie temu), > czas określony, > czas wykonania określonej pracy.

Najpopularniejsza jest umowa na czas określony. Prawo nie wskazuje górnego limitu, na jaki można ją zawrzeć. Dopuszczalny jest zatem rok, 2 lata, a nawet dłużej. Ale uwaga! Zawierając umowę na czas określony z długim terminem obowiązywania, pracodawca może narazić się na zarzut niezgodności z celem umowy na czas określony. Potwierdził to również Sąd Najwyższy.

Uznał bowiem, że zawarcie długoterminowej umowy o pracę na czas określony (w stanie faktycznym, na podstawie którego wydano wyrok, było to 9 lat) z dopuszczalnością jej wcześniejszego rozwiązania za 2-tygodniowym wypowiedzeniem może być kwalifikowane jako obejście przepisów prawa pracy, ich społeczno-gospodarczego przeznaczenia lub zasad współżycia społecznego (wyrok z 7 września 2005 r., II PK 294/04).

Zawarcie długoletniej umowy na czas określony może być uzasadnione jedynie charakterem wykonywanej pracy. Taka sytuacja powinna jednak należeć do wyjątkowych.

PRZYKŁAD 1

Na potrzeby wygranego kontraktu pracodawca tworzy nowe stanowisko pracy. Przyjęty pracownik ma być oddelegowany na 4 lata do pracy we Francji. Szef zawiera z przyszłym pracownikiem umowę na czas określony, który upłynie za 4 lata od dnia, w którym umowa została zawarta.

Oznaczenie terminu obowiązywania umowy na czas określony może nastąpić w dwojaki sposób. Pracodawca ma prawo np. wskazać konkretny termin albo zdarzenie, z upływem którego umowa ta się rozwiąże.

PRZYKŁAD 2

Właściciel pensjonatu zatrudnił dwie osoby na czas określony. Jedną na stanowisko menedżera, a drugą do pracy w stołówce. Tę ostatnią przyjął do zakończenia sezonu wakacyjnego i zamknięcia stołówki. Takie też zdarzenie prawne wpisał w umowie o pracę. Menedżer natomiast został zatrudniony na 2 lata i jego umowa o pracę rozwiąże się 25 listopada 2006 r.

Nie częściej niż dwa razy

Szczególną rolę odgrywają przepisy kodeksu pracy ograniczające możliwość nawiązywania jednej po drugiej umowy na czas określony między tymi samymi stronami stosunku pracy lub wielokrotnego przedłużania tych umów.

Zgodnie z art. 25¹ k.p. zawarta z pracownikiem trzecia umowa na czas określony przekształca się w umowę bezterminową, o ile przerwa między rozwiązaniem a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie była dłuższa niż miesiąc.

Zdaniem Sądu Najwyższego przez miesiąc przerwy należy rozumieć 31 dni, co wynika z art. 114 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 k.p. (wyrok z 15 lutego 2000 r., I PKN 512/99). Warto też pamiętać, że do limitu umów terminowych nie zalicza się umowy na okres próbny (wyrok z 7 lutego 2001 r., I PKN 229/00).

PRZYKŁAD 3

Zawarta z pracownikiem druga umowa na czas określony rozwiązała się 30 września 2006 r. Pracodawca obiecał, że przedłuży mu zatrudnienie, ale trzecią umowę wręczył do podpisania dopiero 2 listopada 2006 r. Była to ponownie umowa na czas określony. Pracownik interweniował u szefa, powołując się na zasadę, że trzecia umowa na czas określony powinna przekształcić się w umowę bezterminową. Niestety, w tej sytuacji pracownik nie miał racji, bo od 30 września do 2 listopada faktycznie nie wykonywał swoich obowiązków bez umowy o pracę. Zawarta po raz trzeci umowa na czas określony przekształciłaby się w bezterminową, gdyby została zawarta przed 1 listopada br. Natomiast w tym wypadku okres między rozwiązaniem drugiej a zawarciem trzeciej umowy był dłuższy niż 31 dni. Oznacza to, że pracodawcy nie obowiązuje art. 25¹ k.p., a trzecia umowa zawarta na czasokreślony traktowana jest ponownie jako pierwsza.

Są wyjątki

Są też inne sytuacje potwierdzające, że nie zawsze trzecia umowa na czas określony przekształci się w bezterminową. Przykładem jest umowa na czas zastępstwa innego pracownika.

PRZYKŁAD 4